۳۰ سال پژوهش های زراعی در ایران: ۱- بررسی سیر تحول، خلاء ها و تعیین اولویت ها

Publish Year: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 241

This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AGRY-5-4_005

تاریخ نمایه سازی: 8 آبان 1402

Abstract:

علی رغم توجه ویژه ای که طی چند ساله اخیر به توسعه پژوهش و تولید علم در کشور شده است، ولی تا کنون مطالعه جامعی که براساس شواهد علمی روند تولید علم در تحقیقات زراعی را بررسی کرده و اولویت های پژوهشی آینده را به منظور ارتقاء کیفی این تحقیقات تعیین کند، انجام نشده و یا (در صورت انجام) انتشار نیافته است. به منظور بررسی ساختار، خلاء ها و اولویت پژوهشی، مطالعه ای روی ۲۳۶۱ مقاله علمی-پژوهشی مرتبط با علوم زراعی که طی ۳۰ سال گذشته (۸۸-۱۳۵۸) در مجلات داخل کشور منتشر شده است، به اجرا در آمد. مقالات از نظر نوع گیاه، مدت و مقیاس مکانی اجرا، موضوع و نوع تحقیق، طبقه بندی و نتایج به صورت آماری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تعداد مقالات منتشر شده در کشور پس از یک دوره رکود طولانی ۱۰ ساله با الگویی سیگموئیدی به طور چشمگیری افزایش یافته و در پایان دوره به حدود ۲۴۰ مقاله در سال رسید. غلات و گیاهان صنعتی بیشترین گیاهان تحت بررسی در این مقالات بوده و گیاهان علوفه ای، گیاهان دارویی و حبوبات به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند. آزمایش های یکساله در مورد تمام محصولات بیشترین فراوانی را داشته و بطور متوسط ۸۳ درص از کل مقالات مربوط به آزمایش های یکساله و کمتر از ۱۰ درصد مربوط به آزمایش های چندساله بودند. به علاوه ۵۸ درصد از کل مقالات حاصل آزمایش های ایستگاهی بوده و ۳۰ درصد نیز در محیط های کنترل شده اجرا شدند، در نتیجه سهم پژوهش های بلند مدت و در مقیاس کلان ملی/منطقه ای بسیار اندک می باشد. روش های مختلف مدیریت زراعی ۳۵ درصد از کل مقالات را به خود اختصاص دادند، درحالی که سهم موضوع هایی نظیر پایداری بوم نظام ها، هوا و اقلیم شناسی کشاورزی و مدل سازی کمتر از ۵ درصد بود و سایر موضوعات پژوهشی فراوانی بین ۵ تا ۱۰ درصد را از کل مقالات داشتند و این خلاء های پژوهشی در مورد تمام محصولات زراعی وضعیت مشابهی داشت. در مجموع ۶۴ درصد از کل مقالات بررسی شده از نوع کاربردی بودند؛ در حالی که سهم مقالات راهبردی و بنیادی به ترتیب ۱۰ و ۱ درصد بود. به-طورکلی، بر اساس یافته های این تحقیق نتیجه گیری شد که علیرغم رشد کمی تعداد مقالات منتشر شده در کشور، نظام حاکم بر این پژوهش ها از الگوی مطلوبی برخوردار نبوده و اولویت هایی نظیر تاثیر تغییر اقلیم جهانی بر تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی کشور، پایداری بوم نظام ها با تاکید بر مدیریت منابع، حفظ و ارتقاء تنوع زیستی کشاورزی که ماهیتا در قالب آزمایش های بلند مدت بوده و در مقیاس مکانی وسیع مطالعه می شوند، از نظر دور مانده است.

Keywords:

اولویت های پژوهشی , مقیاس پژوهش , موضوع پژوهش , نظام ملی تحقیقات کشاورزی

Authors

علیرضا کوچکی

دانشگاه فردوسی مشهد

رضا قربانی

دانشگاه فردوسی مشهد

سرور خرم دل

دانشگاه فردوسی مشهد

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • Environmental Sustainability Index (ESI). ۲۰۰۵ environmental sustainability index: Benchmarking national ...
  • Alison, J.M., Chan-Kang, C., Marra, M.C., Pardey, P.G., and Wyatt, ...
  • Alison, J.M., Norton, G.W., and Pardey, P.G. ۱۹۹۸. Science under ...
  • Biggs, S.D. ۲۰۰۰. A multiple source of innovation model of ...
  • Dagg, M. ۱۹۹۹. Kinds of Research and the Size of ...
  • Davis, G.S., Oram, J.S., and Ryan, J.G. ۱۹۹۹. Assessment of ...
  • De Wit, C.T. ۲۰۰۲. Philosophy and terminology. In: P.A., Leffelaar ...
  • Eyzaguirre, P. ۲۰۰۱. Developing appropriate strategies and organization for agricultural ...
  • Fresco, L.O. ۱۹۹۹. Agro-ecological knowledge at different scales. In: J. ...
  • Fresco, L.O. ۲۰۰۱. From protecting crops to protecting agricultural production ...
  • Greenland, D.G., Bowen, G., Eswarna, H., Rhoades, R., and Valentin, ...
  • Khosh, G.S. ۱۹۹۹. Green revolution: preparing for the ۲۱st century. ...
  • Koocheki, A., Nassiri, M., Gliesman, S.R., and Zarea, A. ۲۰۰۸. ...
  • Koocheki, A., Nassiri, M., Kamali, G.A., and Shahandeh, H. ۲۰۰۶. ...
  • Lale, U., Pretty, J., Terry, E., and Trigo, E. ۲۰۱۰. ...
  • Mannion, A.M. ۲۰۰۵. Agriculture and Environmental Change: Temporal and Spatial ...
  • Osareh, F., and Marefat, R. ۲۰۰۵. Iranian researchers to participate ...
  • Pretty, J., Sutherland, W.J., Ashby, J., Auburn, J., Baulcombe, D., ...
  • Sabouri, A.A. ۲۰۰۸. Iran Science production in ۲۰۰۸. Journal of ...
  • Valverde, C. ۲۰۰۴. Agricultural research networking: Development and evaluation. ISNAR ...
  • World Bank, ۲۰۰۵. Agriculture for development. World Bank, Washington DC ...
  • نمایش کامل مراجع