بررسی شاخص های ریخت زمین ساختی شمال نیشابور جهت ارزیابی تکتونیک فعال آن

با توجه به اینکه کشور ایران بر روی کمربند زلزله خیز آلپ- هیمالیا قرار دارد و هر چند یک بار شاهد زلزله های مخرب و ویرانگری در آن می باشیم، بررسی وضعیت تکتونیک فعال (جنبا) و ارزیابی تهدیدات و خسارات بروز این فعالیت ها در شهرها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش با استفاده از شاخص های مورفومتریک کمی از قبیل انتگرال فراز سنجی (Hi)، نامتقارن بودن حوضه آبریز (AF)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شاخص طول به گرادیان رود (SL) گستره شمال نیشابور(حاشیه جنوبی بینالود) به مساحتی حدود 1117/169 کیلومتر مربع مطالعه گردید. بررسی این شاخص ها نشان می دهد که گستره مورد مطالعه از نظر شاخص انتگرال ارتفاع سنجی نیمه فعال تا غیر فعال است. از لحاظ شاخص عدم تقارن حوضه زهکشی، 30/55 درصد حوضه های آبریز دارای تکتونیک فعال اند و کج شدگی را نشان می دهند. کج شدگی در این ناحیه عمدتا به سمت چپ حوضه است. با توجه به شاخص Vf دره های منطقه فعال تا نیمه فعال اند. و از نظر شاخص SL، 55/59 درصد حوضه ها دارای تکتونیک فعال اند. بررسی و ارزیابی نتایج حاصل از تلفیق کلیه شاخص ها، از لحاظ نئوتکونیک، نشان دهنده فعال بودن منطقه در حوضه های شمال تا شمال غربی گستره مورد مطالعه می باشد.

Keywords:

ریخت زمین ساخت , نیشابور , تکتونیک فعال , شاخص های مورفومتریک