تابان، رقم جدید گندم دوروم مناسب برای کشت در مناطق گرم و خشک جنوب ایران

گندم دوروم رقم تابان (لاین (DW-۹۲-۵ در سال زراعی ۹۰-۱۳۸۹ در قالب چهل و دومین خزانه بین المللی گندم دوروم (۴۲nd IDSN) دریافتی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم (CIMMYT) در دو ایستگاه تحقیقاتی دزفول و داراب مورد ارزیابی قرار گرفت و با میانگین عملکرد ۷۴۹۲ کیلوگرم  در هکتار گزینش و به آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در سال زراعی ۹۱-۱۳۹۰  راه یافت. در این مرحله نیز لاین مذکور که با عملکرد ۶۹۷۶ کیلوگرم در هکتار نزدیک به عملکرد شاهد با میانگین عملکرد ۷۱۹۸ کیلوگرم در هکتاربود، انتخاب شد. در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته لاین مورد نظر با میانگین عملکرد ۷۷۸۲ کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد رقم بهرنگ  با عملکرد ۷۲۰۹ کیلو گرم در هکتار برتری نشان داده و  مورد گزینش قرار گرفت. در آزمایش  سازگاری لاین های گندم دوروم در اقلیم گرم جنوب کشور (ERDYT۹۲-W) که طی دو سال زراعی ۹۴-۱۳۹۲ و در چهار ایستگاه تحقیقاتی اهواز، داراب، دزفول و خرم آباد ، این لاین با میانگین عملکرد ۶۶۶۹  کیلوگرم در هکتار حدود ۱۲ درصد برتر از شاهد رقم بهرنگ (با عملکرد ۵۹۳۵کیلوگرم در هکتار) بود. بررسی­ های کیفیت دانه نیز حاکی از آن بود که این لاین با ۱۳/۲ درصد پروتئین در گروه ارقام خوب قرار دارد. بررسی های آزمایش های تحقیقی – ترویجی در مزارع زارعین نیز برتری دو و ۱۸ درصدی  این لاین را در استان کرمان به ترتیب نسبت به شاهدهای بهرنگ و یاواروس و برتری ۱۲ و ۱۳درصدی آن را در استان سیستان وبلوچستان به ترتیب نسبت به شاهدهای شبرنگ و بهرنگ نشان داد. این رقم نسبت به بیماری های زنگ زرد و قهوه ­ای نیز مقاومت قابل قبولی از خود نشان داد. در کل با توجه به نتایج فوق الذکر لاین جدید به عنوان رقم تابان برای کشت در اقلیم گرم و خشک جنوب کشور از جمله استان­های خوزستان، سیستان و بلوچستان، ایلام و مناطق گرم استان­های کرمان، لرستان،کرمانشاه ،کهگیلویه و بویر احمد و فارس می ­باشد، معرفی شد.

Keywords:

گندم , دوروم , رقم جدید , اقلیم گرم و خشک , تابان