اثر اسید فولیک بر تسهیم ذخایر بذر و قدرت اولیه گیاهچه های گندم

به منظور بررسی اثر اسید فولیک بر نحوه تسهیم ذخایر بذر و قدرت اولیه گیاهچه های گندم، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی بر روی رقم کویر گندم با مقادیر صفر، ۵/۱۲، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ میکرومولار اسید فولیک اجرا شد. نتایج نشان داد که در تمامی تیمارهای مورد مطالعه وزن خشک بذر با یک الگوی مشابه کاهش یافت و حدود     ۸-۶% از کل بذر را بخش ساختاری آن تشکیل داد. روند تغییرات وزن خشک گیاهچه ها در شاهد و تیمارهای اسید فولیک مشابه بود ولی کاهش وزن خشک گیاهچه ها در شاهد و تیمارهای اسید فولیک به ترتیب ۴۶/۱۰ و ۵۳/۸-۹۳/۷ روز پس از خیساندن ادامه داشت و پس از آن، به دلیل رسیدن به مرحله اتوتروفی، وزن خشک گیاهچه ها روند صعودی به خود گرفت. لازم به ذکر است که اسید فولیک توانست زمان رسیدن به مرحله آغاز اتوتروفی (زمان شروع افزایش وزن خشک گیاهچه) و اتوتروفی کامل (زمان رسیدن وزن خشک گیاهچه به وزن اولیه بذر) را کوتاه نماید. الگوی تغییر وزن خشک گیاهچه ها، اندام های هوایی و ریشه چه در تمامی تیمارها مشابه بود. با این تفاوت که کاربرد اسید فولیک سرعت افزایش وزن خشک هر یک از بخش های یاد شده را افزایش داد. همچنین میزان مصرف ذخایر بذر در شاهد و تیمارهای کاربرد اسید فولیک یکسان بود، ولی بکار گیری اسید فولیک سبب افزایش سرعت مصرف ذخایر بذر در مقایسه با شاهد شد. بعلاوه نتایج نشان داد که کارایی تبدیل ذخایر بذر به ساختار گیاهچه، در تیمارهای مورد بررسی در محدوده ۹۶/۶۲-۲۰% متغیر است. بطوریکه کمترین و بیشترین کارایی تبدیل به ترتیب به تیمارهای ۴۰۰ و ۲۵ میکرومولار اسید فولیک تعلق داشت. تفاوت موجود بین تیمارها از نظر این متغیر می تواند ناشی از نحوه اختصاص مواد ذخیره ای به تنفس رشد و یا نگهداری می باشد. لازم به ذکر است که تنفس رشد و نگهداری تیمارهای مورد بررسی به ترتیب در محدوده ۲۶/۶۳-۱۲/۱۲% و ۸۷/۸۷-۷۳/۳۶% متغیر بود. لذا می توان اظهار داشت که اسید فولیک با افزایش کارایی تبدیل و تنفس رشد سبب افزایش ویگور اولیه گیاهچه ها می گردد.