سیاست های نوسازی و بهسازی بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر حضرت رضا (ع): موفقیت ها و شکست ها

شهر مشهد مقدس به عنوان دومین کلان شهر مذهبی جهان، همه ساله پذیرای خیل عظیم زائران داخل و خارج از کشور می باشد. با وجود این موقعیت منحصر به فرد، بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر حضرت رضا (ع) همواره با مشکلات عدیده ای از جمله ساختمان های فرسوده ، کمبود خدمات رفاهی و زیرساختها و غیره دست و پنجه نرم می کرده که در خور شان این بارگاه ملکوتی نبوده است. وجود این مشکلات موجب گردید طرح های نوسازی مختلفی از سالهای دهه ۴۰ تا کنون با اهداف مشخصی اجرا شود که نتایج مختلفی را به دنبال داشته اند. هدف این مطالعه بررسی موفقیت طرح نوسازی و بهسازی اجرا شده در بافت (طرح طاش) از منظر مولفه های پنجگانه (۱-مشارکت مالکین و ساکنین،۲- مدیریت یکپارچه شهری،۳- حمایت دولت،۴- تامین مالی ارزان و بلندمدت و۵- انعطاف پذیری طرح) و گمانه هایی در خصوص موفقیت طرح جدید (حریم رضوی) می باشد. نتایج مطالعه با اسنفاده از بررسی اسناد و تحلیل منابع و تجربیات چندین دهه نویسندگان مقاله در رویارویی با چالش ها و موفقیت های طرح مذکور، نشان می دهد به دلیل محقق نشدن مولفه های فوق، روند اجرای طرح طاش به کندی صورت گرفته و چندان موفق نبوده است؛ اگرچه در طرح حریم رضوی بسیاری از ایرادات طرح طاش رفع گردیده اما پیش بینی می شود در صورت عدم توجه به مولفه های فوق و لحاظ نکردن نظر کارشناسان، منتقدین، سرمایه گذاران و غیره روند فرسایشی اجرای طرح ادامه داشته باشد.

Keywords:

بازآفرینی شهری , نوسازی و بهسازی , بافت فرسوده , حرم مطهر حضرت رضا (ع)