مروری بر گونه دارویی قره قات (Vaccinium arctostaphylos L.) در مراتع ایران

گیاهان دارویی از ارزشمندترین منابع در گستره منابع طبیعی ایران هستند که در صورت شناخت علمی ، کشت ، توسعه و بهرهبرداری صحیح می توانند نقش مهمی در سلامت جامعه ، اشتغالزایی و صادرات غیرنفتی ، داشته باشند. ایران دارای پنج ناحیه رویشی ارسباران، ایران تورانی ، هیرکانی ، زاگرسی و خلیج فارس- عمانی است و بنابراین تنوع ژنتیکی قابل توجهی دارد. بر اساس اطلاعات موجود بیش از ۲ هزار گونه گیاه دارویی در عرصه های جنگلی و مرتعی کشور در معرض خطر انقراض است . قرهقات نیز یکی از گیاهان دارویی مهم و در معرض خطر انقراض در ایران است که از دیرباز در طب سنتی ایران استفاده می شده است . پژوهش حاضر با هدف بررسی کلی گونه نادر قرهقات (Vaccinium arctostaphylos L.) به صورت مروری با استفاده از منابع منتشرشده مطابق با موضوع انجام شد. به طور کلی ، نتایج بررسی منابع نشان داد که افزایش برداشت بی رویه و غیراصولی از قرهقات و تخریب مراتع مشجر توسط جوامع محلی ، خسارات جبرانناپذیری بر این گونه گیاهی نادر وارد کرده است و موجب کاهش چشمگیر آن و خطر انقراض آن شده است . با استناد به نتایج این پژوهش ، در رویشگاههای گونه قرهقات که به نوعی با تعارض بهرهبرداری های انسانی مواجه هستیم ، بایستی انواع زیستگاهها، عوامل تهدید، نگرش، فرهنگ و رفتارهای اجتماعی جوامع بومی و تنوع زیستی و پیش بینی رویشگاه گونه مورد توجه قرار گیرند.

Keywords:

گونه قرهقات , مراتع , گیاه دارویی , اکوتون.