فرا بودجه فرصت یا تهدید (مرور ادبیات )

در سال ها اخیر، مدیران ارشد و مدیران مالی به طور فزاینده ای ناخشنودی خود را ا ز بودجه بندی به عنوان یک ابزار برنامه ریزی و کنترلی اعلام کرده اند. از اواخر دهه ۱۹۹۰ ، تلاش های زیادی در جهت جایگزینی سیستم های بودجه بندی سنتی و بر طرف نمودن مشکلات آن صورت پذیرفته، در این راستا مفهومی بر پایه ۱۲ اصل به نام فرا بودجه معرفی و مورد توجه علمی در جهان قرار گرفت. به دلیل اینکه بیشتر تحقیقات منتشر شده با موضوع فرا بودجه گسسته و غیرمرتبط هستند، تصویری کلی از آنچه فرا بودجه نامیده می شود شکل نگرفته است. بر این اساس هدف این مقاله ارائه مرور کلی بر تحقیقات موجود در زمینه فرا بودجه قرار گرفته است. به طور خاص، مقالاتی را که به معرفی فرا بودجه تاکید دارند مرور نموده ایم و ایده هایی برای تحقیقات آینده در زمینه فرابودجه ارائه داده ایم. از آنجایی که در کشور عزیزمان ایران همچنان موضوع تحقیق در زمینه فرا بودجه مغفول مانده و در ادبیات رشته های حسابداری و مدیریت اثر چندانی از آن دیده نمی شود، انگیزه مرور تحقیقات انجام شده در این حوزه را دو چندان می نماید. در این مقاله از روش های مرور سیستماتیک ادبیات استفاده شده است. پز از جستجوی گسترده در پایگاه های داده و بررسی مقالات مرتبط، تعداد ۴۲ مقاله در طرح تحقیق و تجزیه و تحلیل یافته های آنها استفاده شده است. اگرچه طرفداران فرا بودجه به تلاش های قابل توجهی برای توسعه و ترویج این مفهوم پرداخته اند، اما مطالعات تجربی نشان می دهند که بسیاری از سازمان هایی که مورد بررسی قرار گرفته اند، ترجیح می دهند به بهبود بودجه بندی سنتی بپردازند تا از آن دست بکشند. همچنین به بررسی نقدهای اصلی بودجه بندی سنتی و عوامل مانع از اجرای فرا بودجه خواهیم پرداخت. با توجه به تغییرات جهانی پیشرو، سرعت گرفتن این تغییرات و ظهور فن آوری های نوین، تغییر بودجه بندی سنتی به فرا بودجه هر چند که چالشی در حوزه مالی و مدیریت می باشد دور از ذهن به نظر نمی رسد. از آنجایی که این مفهوم در تحقیقات انجام شده در کشور مغفول مانده است در این بررسی سعی شده است زمینه لازم جهت آشنایی با فرا بودجه فراهم آمده و زمینه ای جهت انجام تحقیقات بیشتر در این حوزه شکل گیرد.

Keywords:

فرا بودجه , ترک بودجه بندی , حذف بودجه بندی , جایگزینی بودجه , محدودیت بودجه بندی , بودجه بندی سنتی , بودجه