بررسی جایگاه علوم کشاورزی و زیستی در تحقق مرجعیت علمی

دستیابی به مرجعیت علمی از اهداف نهادهای علمی کشور است. تولیدات علمی در کشورهای مختلف یکی از مهمترین شاخصهای بررسی پیشرفت است، که مسیر ارتقا جامعه را نشان میدهد. با توجه به جایگاه ایران در تولید علم در منطقه و دنیا، بررسی جایگاه حوزه های علمی در ارزیابی روند رشد منتهی به مرجعیت علمی، کمک بسزایی خواهد کرد. رشته های مختلف دانشگاهی از ارکان اصلی دستیابی به مرجعیت علمی هستند و یکی از حوزه های مهم در بین علوم مختلف ، کشاورزی و علوم زیستی مرتبط با آن میباشد، که سالانه مقالات زیادی در این زمینه در مجلات داخلی و خارجی به چاپ میرسد. در این مقاله با توجه به تاکید بر مرجعیت علمی، این شاخه از علم در بیست سال گذشته مورد بررسی قرارگرفت. در این مطالعه از مطالعات کتابخانه ایی، اسنادی، کیفی و توصیفی در مراحل مختلف تحقیق، استفاده شد. شاخص های، مرتبه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی کشور، شمار استنادهای علمی و پژوهشگران پراستناد،، از جمله مهمترین نمودهای مرجعیت علمی است که در این تحقیق مورد بررسی قرارگرفته اند. ۴۴ دانشگاه از ایران در حوزه کشاورزی و علوم زیستی در رتبه بندی موضوعی دنیا، درسال ۲۰۲۲ شرکت دارند که ایران در بین کشورهای اسلامی، رتبه دوم را دارا میباشد و دانشگاه تهران، رتبه ۶۲ دنیا و رتبه اول در ایران را به خود اختصاص داده است. از نظر تعداد استنادها و ارجاعات علمی این حوزه، در ۲۰ سال گذشته، افزایش ۲۸ برابری را در تعداد تولیدات علمی، شاهد بوده ایم و ایران از لحاظ تولید علم بین کشورهای جهان، در حوزه کشاورزی از رتبه ۴۵ در سال ۲۰۰۳، به رتبه ۱۳ در سال ۲۰۲۲، ارتقا یافته است. در شاخص تعداد پژوهشگران پراستناد دنیا، تعداد پژوهشگران ایرانی نسبت به سالهای قبل، ۱۳ درصد رشد داشته، که ۱۰ درصد آنها در حوزه علوم کشاورزی فعالیت دارند و حوزه کشاورزی در رتبه ششم در حوزه های موضوعی قرارگرفته است. این پژوهش جایگاه رشته کشاورزی و علوم زیستی را در رسیدن به مرجعیت علمی مشخص میکند که با برنامه ریزی مدون و سیاستگذاری صحیح میتوان، نقاط قوت را تقویت نمود و برای رفع کاستیها چاره اندیشی کرد.

Keywords:

علوم کشاورزی , مرجعیت علمی , استناد علمی