بررسی رابطه هویت محله ای و کیفیت زندگی در محلات شهری (مورد مطالعه: محله-های شهر رفسنجان)

مدیران شهری در کشور ما عمدتا به فکر بهبود وضعیت کالبدی شهرها (خیابان ها، تراکم ها، زباله و...) هستند و مسائل اجتماعی و فرهنگی و ابعاد روانی طرح های شهری چندان مورد توجه قرار نمی گیرند. افول احساس تعلق و حس هویت محله ای افراد نسبت به محله زندگی شان، باعث افزایش انزوا، بی تفاوتی نسبت به محیط پیرامون، کاهش همبستگی جمعی و ضعف و تنزل هویت محله ای در دراز مدت باعث افول سرمایه های انسانی و اجتماعی و در نتیجه آن کیفیت زندگی در ابعاد مختلف خواهد شد. در کشورهای در حال توسعه مانند ایران، موضوع کیفیت زندگی در محلات شهری نسبتا جدید است؛ تا جایی که بسیاری از دانشمندان علوم شهری و اجتماعی بر این باورند که جایگاه کیفیت زندگی شهری در شهرهای ایران بسیار پایین بوده و توجه مدیران و مسئولان نیز به این پدیده کافی نبوده است.در همین راستا در پژوهش حاضر تلاش شد تا با رویکردی جامعه شناختی به بررسی تاثیر هویت محله ای و مولفه های آن بر روی کیفیت زندگی پرداخته شود. روش تحقیق به لحاظ هدف، از نوع بنیادی و به لحاظ گردآوری داده ها از نوع توصیفی می باشد. در این پژوهش تمامی ساکنین ۱۸ سال به بالا شهر رفسنجان جزو جمعیت آماری قرار گرفتند و از بین آن ها طبق فرمول کوکران تعداد ۳۸۳ نفر با روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار جمع-آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بوده و توصیف و تحیل داده ها توسط نرم افزار Spss انجام شده است. طبق نتایج حاصل شده، سطح هویت محله ای در بین افراد پاسخگو بدین صورت می باشد که ۷/۳۵ درصد در حد پایین، ۹/۲۱ درصد در حد متوسط و حدود ۴۰ درصد در حد بالا ارزیابی شده اند. کیفیت زندگی حدود ۴۰ درصد از افراد پاسخگو در حد پایین، ۱/۲۳ درصد در حد متوسط و حدود ۳۳ درصد از افراد در حد بالا می باشد. متغیر مستقل و وابسته تحقیق به میزان حدود ۷۵ درصد با با یکدیگر همبستگی دارند و نیز حدود ۵۷ درصد از تغییرات متغیر وابسته(کیفیت زندگی) توسط متغیر مستقل تبیین و پیش بینی می شود. از بین مولفه های مختلف هویت محله ای، کیفیت محیطی، تعلق محله ای، همبستگی اجتماعی و امنیت محله به لحاظ آماری معنادار بودند و همچنین با توجه به ضرایب استانداردشده(Beta)، متغیر کیفیت محیطی(۴۷۵/۰Beta=)، بیش ترین سهم را در پیش بینی و تبیین کیفیت زندگی دارا می باشد.

بررسی رابطه هویت محله ای و کیفیت زندگی در محلات شهری (مورد مطالعه: محله-های شهر رفسنجان) Keywords:

هویت محله ای , کیفیت زندگی , رفسنجان , محلات شهری