بررسی اثرات نوسانات اقلیمی بر تولید گندم دیم و آبی منطقه رودبار استان گیلان

تغییر اقلیم، به عنوان یکی از چالش­های مهم اثرگذار بر اکوسیستم­های زمین، ضمن ایجاد محدودیت در تولید محصولات پایدار، بر جنبه های اجتماعی و ­محیط­زیستی نیز اثر منفی گذاشته است. همچنین تغییرات آب و هوایی از طریق تغییر در متغیرهای اقلیمی مانند دما، بارندگی و رطوبت مستقیما بر بخش کشاورزی تاثیر خواهد گذاشت. ازاین رو در پژوهش حاضر اثرات تغییر اقلیم بر تولید گندم به تفکیک دیم و آبی در شهرستان رودبار استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. به همین جهت از داده­های ایستگاه هواشناسی منجیل و آمارنامه کشاورزی شهرستان رودبار طی سال­های ۱۳۷۹-۱۳۹۹ و رهیافت اقتصادسنجی خودرگرسیون برداری با وقفه توزیعی (ARDL) استفاده شده است. نتایج کوتاه و بلندمدت نشان داد که نوع اثرگذاری متغیرهای اقلیمی میانگین دما، میانگین بارش و رطوبت نسبی بر میزان تولید گندم دیم و آبی در بلندمدت معنی­دار و مشابه است؛ اما میزان اثرگذاری متغیرهای مذکور بر تولید گندم دیم بیشتر از آبی بوده است. به طوری که با یک درصد افزایش در میانگین دما، میزان تولید گندم دیم و آبی به ترتیب ۰۴/۳ و ۲/۱ درصد کاهش خواهد یافت. همچنین با افزایش یک درصدی میزان بارش، میزان تولید گندم دیم و آبی به ترتیب ۵۷/۰ و ۴/۰ درصد افزایش خواهد یافت. از سوی دیگر با افزایش یک درصدی رطوبت نسبی نیز میزان تولید گندم دیم و آبی ۲۸/۰ و ۰۶/۰ درصد افزایش خواهد یافت. به جهت کاهش اثرات منفی تغییر اقلیم، آگاه­سازی تولیدکنندگان نسبت به عواقب تغییر اقلیم و کشت گونه­های مقاوم و متناسب با اقلیم هر منطقه پیشنهاد می­گردد.

بررسی اثرات نوسانات اقلیمی بر تولید گندم دیم و آبی منطقه رودبار استان گیلان Keywords:

مدلسازی , تغییر اقلیم , گندم , بارش , دما