بررسی تنوع ژنتیکی درارقام بومی جهت بهره برداری دربرنامه های به نژادی گندم نان

استفاده ازتنوع ژنتیکی موجوددرسطوح مختلف خزانه ژنی گندم بعنوان منابعی غنی جهت اصلاح و پیشبرد صفات متعدد مورد توجه می باشد دربررسی حاضر112 ژنوتیپ گندم نان انتخابی ازکلکسیون گندمهای بومی درسال زراعی 1387-88 بصورت ازمایش غیرتکراردار بررسی شدند هرشماره دردو خط یک متری کشت گردید بعدازهر 20شماره 2رقم پیشتاز و پیشگام بعنوان شاهد تکرار شدند این ژنوتیپ ها درشرایط ابی درمزرعه ازمایشی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذرواقع درکرج مورد ارزیابی قرارگرفتند ارزیابی ژنوتیپ ها درطول فصل زرایع براساس خصوصیات مختلفی مانند تعدادروز تا ظهور سنبله تعدادروز تا رسیدن ارتفاع گیاه طول پدانکل تعداددانه درسنبله طول سنبله و زن هزاردانه عملکردبیولوژکیی و عملکرد دانه مورد بررسی قرارگرفتند نتایج ازمایش تنوع زیادی را درژنوتیپ های گندم بومی نان مورد مطالعه ازلحاظ اکثرصفات نشان داد تجزیه رگرسیون نشان داد که درگندمهای بومی صفاتی مانند تعداددانه درسنبله و عملکردبیولوژیکی اثرمثبت و معنی داری برعملکرددانه داشته و سهم قابل توجهی ازتغییرات عملکرد را تبیین می نمایند دسته بندی ژنوتیپ ها براساس تجزیه کلاستر به روش UPGMA گندم بومی نان را در8گروه مشابه قرار داد با توجه به نتایج بدست امده تعداد 22 ژنوتیپ ازگندم نان بومی با داشتن عملکرد دانه زیاد و برخی خصوصیات زراعی مناسب بهترین ژنوتیپ ها نسبت به ژنوتیپ های دیگر دراین ازمایش شناخته شدند و برای بررسی بیشتر درنظرگرفته شدند نتایج این تحقیق نشان دا د منابع ژنتیکی موجود دربانک ژن گیاهی ملی ایران و کلکسیونهای نگهداری شده منابع ارزشمندی هستند که علاوه برداشتن صفات جدید تنوع سرشاری را برای به نژاد گران به منظور اصلاح و تولید ارقام فراهم می اورند

Keywords:

گندم نان/ارقام بومی , تنوع ژنتیکی