نقش تزئینات خطی در تحقق حس وحدت در معماری مساجد (نمونه موردی: مسجد جامع اصفهان)

در معماری مساجد ایرانی تزیینات همیشه نقش اساسی در برقراری حس وحدت داشته اند. در دوره اسلامی با توجه به منع شرعی صورتگری،هنرمندان مسلمان زیباترین نقوش انتزاعی را جهت تزیین بناهای مذهبی پدید آوردند. از طرفی به دلیل اهمیت پیام الهی قرآن برای مسلمین عنصر خط عربی وارد تمام شئون زندگی مسلمین از جمله تزئینات معماری شد.طراحان وخوشنویسان ایرانی با تمرین وممارست ،خط عربی را با اصول والای زیباشناسی آمیختند وبه آن تعالی بخشیدند ،این تزیینات در ابتدا فقط چیدمان آجرها وبا خطوط کوفی بنایی صورت می گرفت ، خطوط با استفاده ازآیات الهی در پی ایجاد وحدت می باشند . وحدت یک اصل منبعث از توحید یعنی اصل الصول تمام ادیان الهی است ،زیرا باطن ومعنای تمام معتقدات ،عبادات واحکام اسلامی چیزی جزکلمه توحید –لا اله الا الله - نیست. مقاله حاضر به تجزیه وتحلیل مولفه های موثر در شکل گیری وحدت با نگرش بر تزیینات خطی در بنای مسجد جامع اصفهان در دوران اسلامی پرداخته است.بدین منظور فضاهای اصلی مسجد مورد بررسی قرار گرفته ومعانی ومفاهیم وحدت بخش وعوامل ایجاد کننده وحدت در این فضاها بیان شده است.

Keywords:

معماری اسلامی , مسجد , تزیینات خطی , وحدت , مسجد جامع اصفهان