بررسی نقش آموزش در کاهش آسیب‌پذیری های ناشی از مخاطرات طبیعی در استان ایلام با تاکید بر زلزله

مخاطرات طبیعی از مهم‌ترین عوامل انهدام سکونت‌گاه‌های انسانی شناخته شده اند. در این میان زمین‌لرزه به علت گستردگی قلمرو، کثرت وقوع و همچنین وسعت و شدت خساراتی که وارد می‌سازد، یکی از شناخته شده ترین بلایای طبیعی جهان است. این رخداد به عنوان تهدیدی برای زندگی بشر تلقی شده و تاریخ بشر دائماً این‌گونه حوادث را تجربه نموده است. توزیع زمین‌لرزه‌ها در ایران نشان می‌دهد که بیشتر آن‌ها در منطقه زاگرس متمرکز شده اند. متأسفانه تاکنون سعی و کوشش دانشمندان برای ثبت و شناخت علائم بروز و زمان وقوع زلزله از مرحله تحقیق فراتر نرفته است؛ لذا پیشگیری و رعایت اصول ایمنی تنها روش ممکن و مطمئن برای کاستن از خطرات حوادث محسوب می‌گردد. آسیب پذیری جوامع نسبت به بحران در سه مرحله تکامل پیدا می‌کند؛ که عبارت‌اند از علل زمینه ای، شرایط غیر ایمن و فشارهای محرک. عدم آموزش مناسب، یکی از اصلی‌ترین دلایل بروز فشارهای محرک - فرآیندهای انتقال دهنده علل منفی - است. با توجه به این مسئله، پژوهش حاضر، به بررسی نقش آموزش در کاهش آسیب پذیری ناشی از مخاطرات طبیعی (با تاکید بر زلزله) در استان ایلام می پردازد. به نظر می‌رسد نارسایی و کمبود برنامه‌های آموزشی مقابله با سوانح طبیعی، باعث افزایش آسیب پذیری های ناشی از این سوانح در ابعاد متفاوت شده و آموزش مناسب، از انتقال فشارهای محرک خواهد کاست. در این راستا از طریق یک مطالعه توصیفی- تحلیلی و با کمک گرفتن از ادبیات پیشین و طراحی و پر کردن پرسشنامه و تحلیل آن ها، این نتیجه حاصل شده است که گویا بهترین نوع آموزش، از نوع رسمی بوده و کمبود برنامه های آموزشی مقابله با سوانح طبیعی در رسانه‌ها، یکی از علل اصلی بی اطلاعی یا آگاهی کم جامعه نسبت به آموزش‌های مقابله با سوانح طبیعی است.

Keywords:

آموزش , آسیب پذیری , مخاطرات طبیعی , زلزله , استان ایلام