بررسی میزان نیترات و نیتریت سبزیجات و صیفی جات کشت شده درمنطقه درود فرامان کرمانشاه در سال 1390

نیترات و نیتریت در طیف وسیعی از مواد غذایی و به صورت طبیعی در گیاهان و نباتات سبز یافت می شوند. اما افزودن کود های شیمیایی و حتی مواد آلی که به گیاهان کاشته شده اضافه می شود می تواند مقادیر این ترکیبات را تا حد زیادی در گیاهان افزایش دهد. نیتراتبرای سلامتی انسان یک ماده سمی محسوب نمی شود. اما نیتریت می تواند به آمین ها ترکیب شده و تشکیل ترکیبات سرطانزای نیتروز آمین را بدهد و عامل بیماری متهمو گلوبینما کهپتانسیل سمیت بالایی برای کودکان دارد، شناخته شده است( 1). خطر افزایش سرطان مری، .( معده، مثانه در تماس انسان با ترکیبات سرطانزای نیتروز آمین ارتباط داده شده است( 2تجمع نیترات که اغلب در آوند ها،دمبرگ وبرگ سبزیجات است، می تواند دارای تاثیرات نامطلوبی در سلامتی انسان باشد. مقادیر بالای نیترات در سبزیجات برگی، که در بسیاری ازموارد از استاندارد های تعیین شده نیز بیشتر است به دلیل استفاده بیش از حد کود های شیمیایی حاوی ازت جهت رشد رویشی می باشد( 3). بر اساس مطالعات انجام شده مشخص شده است که سبزیجات تازه و فراوری شده (پخته شده) به خصوص سبزیجات برگدار و صیفی جات می تواند منابع عمده دریافت نیترات ،(به دلیل تجمع پذیری این ترکیب)، محسوب 5). غلظت نیترات در سبزیجات به عواملی مانند فصل، شدت نور، دما، شرایط رشد، , شوند( 4مقدار کوددهی و شرایط انبار داری بستگی دارد( 6). عواملی مانند میزان تامین نیترات، گونه های گیاهی و سن گیاه ، تاثیر گذار در ذخیره نیترات در اندام های متفاوت گیاهان میباشد( 7). میزان نیترات و نیتریت در رژیم غذایی در مناطق مختلف متفاوت است که این مسئله تابع عواملی مانند تکرر کشت، وضعیت آب و هوایی، کیفیت خاک، فرایندهای تولید مواد غذایی،نوع و مقدار کود شیمیایی مصرفی و وضعیت قوانین آن منطقه می باشد( 8). مطالعه انجام شده توسط هاشمی مجد و همکاران در سال 88 در شهر اردبیل ،غلظت نیترات در سبزیجات برگی بیشتر از سبزیجات غده ای و ریشه ای می باشد و میوه از نظر میزان نیترات در حد پایینی قرار دارد( 9). در بررسی انجام شده توسط پور مقیم و همکاران میزاننیترات در تهران، میزان نیترات در سبزیجات برگی بیشتر از غده ای و سبزیجات غده ای بیشتر از بوته ای بود( 10 ). در بررسی انجام شده توسط رحمانی در اصفهان،همه نمونه های مورد بررسی باستثنای اسفناج و همه سبزیجات غده ای به استثنای خیار بوته ای دارای غلظت فراتر از حد معمول بودند( 11 ). در چند سال اخیر تحقیقاتی به منظور مطالعه ی تجمع نیترات و نیتریت در سبزیجات و صیفی جات و عوامل موثر بر تجمع آنها صورت گرفته است. با توجه بهخطرات وجود نیترات و نیتریت در مواد غذایی بر سلامت و نیزکشت سبزیحات و صیفی جات متنوع در شهرستان کرمانشاه، این مطالعه با هدف تعیین غلطت نیترات و نیتریت در بخشهایخوراکی سبزیجات و صیفی جات پر مصرف کشت شده در منطقه درود فرامان کرمانشاه انجام شد.