ارزیابی عملکرد ارقام و لاین های جدید گندم در شرایط تنش کمبود آب آخر فصل در منطقه مشگین شهر

به منظور بررسی اثر اعمال تنش خشکی آخر فصل بر برخی خصوصیات عملکردی هشت رقم و لاین جدید گندم، آزمایشی در طی سال زراعی 92-1391 در مشکین شهر انجام گردید. ارقام و لاین های گندم عبارت بودند از میهن، اروم، زارع، کاسکوژن، C-89-6، C-89-7، C-89-15 و C-89-17 . این تحقیق در دو آزمایش جداگانه به صورت بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در مشگین شهر انجام شد. یک آزمایش در شرایط آبیاری نرمال و آزمایش دوم در شرایط تنش کمبود آب آخر فصل انجام گردید که در آن آبیاری پس از ظهور خوشه، قطع شد. نتایج نشان داد که بین شرایط آبیاری کامل و تنش آخرفصل اختلاف معنی داری در سطح احتمال 1% در صفات عملکرد دانه، ارتفاع، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع و وزن هزار دانه وجود دارد و اثر رقم نیز بر عملکرد دانه، تعداد سنبله در مترمربع و تعداد دانه در سنبله در سطح احتمال 1% و بر ارتفاع بوته و وزن هزار دانه در سطح احتمال 5% معنی دار شد. عملکرد دانه در شرایط بدون تنش بیش از شرایط تنش آخرفصل بود و همچنین عملکرد ارقام میهن، گاسکوژن، اروم و زارع از لاین های دیگر مورد بررسی بیشتر بود. در مجموع حدود 30 % از عملکرد محصول در اثر حذف آبیاری آخر فصل (زمان ظهور سنبله) از دست می رود. بیش ترین افت عملکرد دانه در اثر تنش آخر فصل (حدود 33 درصد)مربوط به لاین C89-15 وکم ترین آن به میزان 25 % مربوط به رقم میهن بود. بیش ترین تعداد دانه در سنبله به میزان 54/7 عدد در هر سنبله مربوط به رقم میهن بود. همچنین بیش ترین وزن هزار دانه نیز از ارقام زارع، میهن و گاسکوژن به دست آمد.

Keywords:

آبیاری , تنش آخر فصل , رقم میهن , گندم , عملکرد دانه , مشگین شهر