اثر تراکم بر قدرت رقابتی ژنوتیپ های جو با علف های هرز در شرایط دیم

بررسی اثر تر اکم به عنوان ی ک عام ل زراعی بر توانایی رقابت ژنوتیپ های جو، هدف اساسی این تحقیق بوده است . این تحقیق در قالب آزمایش فا کتوریل با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با ٤ تکرار در دو منطقه کرمانشاه و مراغه در سال 84-1383 اجرا شد . فاکتورها شامل (V: چهار ژنوتیپ پیشرفته جو و رقم شاهد، D: تر اکم با ٣ سطح 350، 400 و 450 بوته در متر مربع، و W: تداخل علف هرز با ٢ سطح وجود و عدم وجود علف هرز) بودند. برای اینکه اثر علف ها ی هرز مشخص شود، در زمین محل اجرای طرح بعد از تهیه بستر بذر و قبل از کاشت، بذر علف های هرز منطقه که قبلا جمع آوری شده است، در سطح زمین بطور یکنواخت پخش شد . طبق نتایج تجزیه واریانس داده ها در کرمانشاه مشخص شد که اثرهای اصلی علف هرز (W)، تراکم (D) و اثر متقابل علف هرز و ژنوتیپ (WV) بر عمل کرد دانه معنی دار نبوده، و اثر اصلی ژنوتیپ (V) و اثرات متقابل علف هرز وتر اکم (WD) ، تر اکم و ژنوتیپ (DV) و علف هرز، تر اکم و ژنوتیپ (WDV) معنی دار می باشد. ژنوتیپ شماره ٢ (Alpha/Gumhuriybt//Sonja) با تراکم ٤٥٠ بوته در متر مربع و شرایط بدون علف هرز با اختلاف معنی دار نسبت به بقیه تیمارها دارای بالاترین عمل کرد بود. تجزیه داده های مراغه نشان داد که از لحاظ عمل کرد دانه بین ارقام جو، تر اکم، اثرات متقابل رقم در تر اکم، کنترل یا عدم کنترل علف های هرز، اثرات متقابل رقم و کنترل یا عدم کنترل علف هرز، اثرات متقابل تر اکم و کنترل یا عدم کنترل علف هرز اختلاف معنی دار نبود، ولی اثرمتقابل این سه فاکتور معنی دار بو ده که ژنوتیپ Iebew-838 با تر اکم ٤٠٠ بوته در متر مربع و شرایط بدون علف هرز با ١٦٢٣ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت . رسم نمودار اثر تر اکم در حضور و عدم حضور علف هرز نشان داد وقتی که علف هرز وجود ندارد تر اکم ٣٥٠ بوته در متر مربع بیشرین عمل کرد را حاصل می سازد و حتی کمتر از آن هم شاید مناسب باشد ( ٣٥٠ بوته در متر مربع کمترین تر اکم استفاده شده در این تحقیق بود ) و هرچه تراکم بیشتر می شود عمل ک رد هم ک اهش می یابد. ولی در حضور علف های هرز تر اکم مناسب کمی بیشتر از ٤٠٠ بوته در متر مربع و کمتر از ٤٥٠ بوته در متر مربع بود.

Keywords:

جو , علف هرز , تراکم , رقابت , دیم