بررسی مطالعات و تحقیقات انجام شده پیرامون اثرات منفی و پیامدهای زیست محیطی ناشی از برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی

رشد فزآینده جمعیت و افزایش تقاضا به آب سبب بهره برداری بی رویه از منابع آب سطحی و زیرزمینی و به تبع آن کمبود شدید آب در بیشتر مناطق کشور گردیده است. در این راستا آب زیرزمینی به عنوان یک منبع استراتژیک و قابل دسترس، نقش مهمی را در تأمین مصارف مختلف شرب ، صنعت و کشاورزی ایفا می نماید. بهره برداری زیاد از آبهای زیرزمینی بیشتر دشتهای کشور، موجب افت شدید سطح آب زیرزمینی گردیده است. یکی از مشکلات مهم در ارتباط با برداشت بی رویه آب از سفره های آب زیرزمینی افت سطح آب و متراکم شدن لایه ها و رسوبات است. این پدیده باعث نشست سطح زمین به صورت ناگهانی و یا تدریجی میگردد. افت سطح آب زیرزمینی سبب افزایش غلظت املاح تشکیل دهنده آب شده و این مسایل سبب کاهش کیفیت آب میشود. از طرفی این کاهش سطح آب زیرزمینی باعث نفوذ آب شور و همچنین نشست زمین در برخی نقاط و افزایش عمق چاه های برداشت آب شده است. در این تحقیق سعی گردید با توجه به تحقیقات و مطالعات انجام شده در این زمینه، اثرات منفی و پیامدهای زیست محیطی ناشی از برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از این مطالعات نشان داد که افت سطح آب زیرزمینی در ایران باعث رخدادهای منفی زیادی از قبیل کاهش کیفیت آبهای زیرزمینی، تداخل آبهای شور به سفره های آب شیرین، نشست زمین (که یکی از مهمترین و خطرناکترین اثرات کاهش سطح آب زیرزمینی است)، کاهش دبی رودخانه یا آبراهه تغذیه کننده از آبخوان، افزایش هزینه برداشت آبهای زیرزمینی، افزایش عمق چاه های برداشت آب و غیره گردیده است.

Keywords:

آبخوان , افت سطح آب , آب زیرزمینی , نشست زمین