معرفی توصیفی - انتقادی آثار قرن نهم (دوره تیموری در فنون ادبی)

وقتی ذوق لطیف و اندیشه بلند راه افول را طی کند و هر نوآوری مطرود و صاحب آن محکوم به فنا باشد، اندیشه انسان علی رغم تنگناهای اجتماعی و سیاسی دوران فترت به حکم سرشت خود راهی برای بروز می یابد، گاهی از مغزها به سرانگشتان هنرمندانی مانند نقاشانف خطاطان و معماران و کاشی سازان تغییر مکان می دهد و گاهی اندیشه های کلامی در لفاظی از تصنع و نگارگری به عرصه وجود راه می یابد و به دنبال آن آرایه پردازی و آثار مربوط به فنون ادبی گسترش می یابد. تصنع گرایی ها شعر وادب را به سوی تکلف برد وتوجه علما را نیز بیشتر به علوم بلاغی جلب کرد و آرایه پردازی و تصنع گرایی یکی ازمعیارهای مهم سخن سنجی در قرن نهم شد. بر همین اساس در این دوره رساله ها و کتاب های فراوانی در فنون ادبی اعم ازمعانی و بیان و بدیع و عروض و قافیه نوشته شد که بیشتر آن ها شرح یا تلخیص یا تبیین تازه از کتاب های گذشته بود. علاوه بر این، شعرا منظومه هایی در برخی از صنایع یا فنون ادبی پرداختند. بخش اول آثار بلاغی نویسندگان و گویندگانی که آثار خود را به زبان فارسی نگاشته اند، بخش دوم آثار علمایی که به زبان عربی مهارت و بلاغت دانی خود را به ظهور رسانیده اند و بخش سوم به زبان ترکیب اختصاص داده شده است.

Keywords:

قرن نهم , دوره تیموری , فنون ادبی