از انسان تا خدا: نگاهی بر تاثیرپذیری نویسندگان سه دوره از ادبیات انگلیسی از گلستان و بوستان سعدی

سعدی نخستین نویسنده ی کلاسیک ایرانی است که آثار او به زبان های اروپایی ترجمه شد و مورد توجه خاورشناسان و نویسندگان غربی قرار گرفت. او از معدود نویسندگان شرقی به شمار می رود که در غرب، نه مورد توجه یک مکتب ادبی خاص، که ستایش شده نویسندگانی با گرایشات ادبی گوناگون است و گستردگی مفاهیم متجلی در نوشته های وی، برای نویسندگان هر دوره با سلایق و باورهای مختلف این امکان را فراهم ساخته است که به فراخور طبع و گرایش خود، جنبه های ویژه ای از اندیشه سعدی را مورد توجه و تحسین قرار دهند. نوشتار حاضر نخست تأثیر سعدی بر ادبیات نئوکلاسیک اوایل قرن هجده را مورد بررسی قرار می دهد تا بر بهره گیری نویسندگان این دوره از جنبه ی تعلیمی آثار سعدی و مقبولیت وی برای طبع انسان گرا و اخلاق مدار دوره ی روشنگری تأکید کند؛ سپس به آزاداندیشی و عشق ورزی و طبیعت گرایی سعدی آن گونه که در آثار نویسندگان رمانتیک اواخر قرن هجده منعکس شده است اشاره کرده و در نهایت به گرایشات تعالی گرایانه و الهی نویسندگان استعلاءگرای قرن نوزده و پیوند آنان با سعدی و مفاهیم آسمانی و الهی آثار وی می پردازد و می کوشد تا با بررسی مفاهیمی از گلستان و بوستان سعدی که در این سه دوره مختلف ادبی مورد توجه نویسندگان برجسته انگلیسی بوده است، گواهی بر وسعت و جامعیت اندیشه سعدی ارائه نماید.

Keywords:

گلستان و بوستان , ادبیات نئوکلاسیک , ادبیات رمانتیک , ادبیات استعلاءگرایی