دگردیسی ماهیت قلمرو کنشگری همگانی از شهر اسلامی-ایرانی تا شهر? معاصر ایرانی
Publish Year: 1394
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 799
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
NCIIAU01_454
تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1394
Abstract:
بازخوانی سیر ظهور و فراهم آمدن بستر حضور مؤثر، آزادانه و یکپارچه آحاد اجتماع در شهرهای ایرانی، نشان از دگردیسی قابل توجهی در ماهیت و شکل قلمرو همگانی دارد. می توان گفت که پایه ریزی شهرهای دوره اسلامی در ایران، با تأکید بر نقش عنصر مسجد و تکوین فضای شهری میدان در هماهنگی با این عنصر، بالنده ترین جلوه از انعکاس جهان بینی اسلامی در قالبی کالبدی -اجتماعی را به منصه ظهور رساند. در مقایسه، می توان دید که اهمیت و انعطاف قلمرو همگانی در دوره شهری پیش از اسلام ایران، با محدودیت همراه و هیچگاه در اندازه و کیفیت شهر ایرانی-اسلامی نبوده است. در چنین نظام فضایی، فارغ از هرگونه نابرابری اجتماعی، امکانی بر حضور امت واحده و اجتماعی همپیوند در عرصه شهر به وجود آمده، و عناصر و فضاهای فرعی نیز به کمک این اسلوب استوار آمده، و بستر مناسبی را برای کنشگری همگانی فراهم ساخته اند. بعدها و با غلبه یافتن گرته برداری های ناصوابی از نوگرایی غربی، عناصری به ساختار شهر تحمیل گردید که دلیل وجودی خود را در تسهیل عامل حرکت و حضور اتومبیل جستجو می کرد. پیامد این چرخش ناگهانی، گسستن همپیوندی قلمرو همگانی و تقلیل ارزش های فضایی و اجتماعی شهر ایرانی -اسلامی و شکلگیری نوعی شرایط شبه شهری بود که از آن به شهر معاصر یاد می کنیم. هدف این مقاله، شناخت تفاوت ماهوی فضاهای همگانی شهرهای ایرانی -اسلامی با شهرهای معاصر در ایران و تبیین نقش فضاهای همگانی در آن است. از این رهگذر به تشریح مصادیق عینی هردو نوع از فضا در دو مقیاس محله و شهر، و در قالب دو گونه از فضا شامل فضاهای همگانی مرکزی و محوری پرداخته، و مقایسه ای کیفی میان انواع فضای همگانی صورت میگیرد.نتیجه بازخوانی حاضر نشان می دهد حفاظت، ارتقاء کیفی و هماهنگ سازی فضاهای همگانی سنتی با نیازهای امروزی در شهرها، به منظور حفظ هویت شهری ضرورتی انکارناپذیر است. فرآیند ارتقاء کیفیت می باید بر اساس الگوهای طراحی قلمرو همگانی در شهرهای ایرانی- اسلامی، توجه به نیاز های جسمی و روانی افراد، تأکید براحیاء فضاهای باز شهری و هویتمند از لحاظ درجه محصوریت، فرم و شکل، بافت و مصالح، عناصر، تجهیزات و آرایه های مناسب، در دستور کار برنامه ریزان، طراحان و مدیران شهری قرار گیرد.
Keywords:
Authors
نجمه زکی پور
مدرس دانشگاه،دانشکده هنر و معماری،دانشگاه پیام نور،تهران،ایران.
سهند لطفی
عضو هیات علمی،دانشکده هنر و معماری،دانشگاه شیراز،تهران،ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :