مسئولیت مدنی عوامل تسریع و تشدید کننده وقوع خسارت در حالت اجتماع اسباب

یکی از موضوعات مطروحه در فقه اسلامی و حقوق موضوعه کشورها اجتماع دو یا چند عامل در ورود خسارتاست.تحت این عنوان از اجتماع چند مباشر ،اجتماع اسباب و اجتماع سبب و مباشر سخن به میان می آید. بحث عامل تسریعکننده و یا تشدید کننده وقوع خسارت در یکی از همین حالات صورت می گیرد.غالبا این اسباب هستند که سبب تسریع و یا تشدید کننده وقوع خسارت را ایجاد می کنند. به طوری که بحث ناظر به تعیینمسئولیت یکی از عواملی است که نقش اصلی در وقوع خسارت ندارند و صرفا سبب تشدید و یا تسریع وقوع خسارت میشوند .در مورد ضمان اجتماع اسباب در فقه امامیه،اختلاف نظر وجود دارد و نظر مشهور فقهای امامیه دراجتماع چند سبب، درتعدد عرضی اسباب ،نظریه تساوی و در تعدد طولی اسباب، نظریه سبب مقدم در تاثیر پذیرفته اند؛ در حقوق موضوعه ایراندر ماده 334 تا 337 قانون مجازات سابق به تاسی از فقهای امامیه نیز حکم اجتماع اسباب را مشخصو بیان نموده اند.اما باتصویب قانون جدید مجازات،ضمن پذیرش قاعده انتساب عرفی ضرر به عمل مرتکب بر خلاف نظر مشهور فقها و نیز قانونمجازات سابق در اجتماع اسباب به نحو عرضی حکم داده اند . اما متاسفانه در مورد اجتماع اسباب در حالت طولی با وجودمخالفان زیاد،هنوز از همان مسئولیت سبب مقدم درتاثیر تبعیت کرده اند. درتوجیه مسئولیت سببی که در حالت اجتماع اسبابو در حالت کلی اجتماع سبب و مباشر، به طور جزء باعث تسریع و یا تشدید وقوع خسارت می شود می توان به این مواد ونیز از مفهوم مدرن رابطه سببیت که ترکیبی از قانون سببیت و قانون احتمالات است ، استناد کرد. در مفهوم جدید از سببیت ،سعی شده با توسعه در مفهوم آن ، تفسیری ارائه گردد که شامل اسبابی که صرفاً تکمیل یا تسریع کننده زیان نهایی می باشند ووجود آنها شرط ضروری وقوع زیان نیست نیز بشود.

Keywords:

سبب , اجتماع اسباب , سبب تسریع کننده , مسئولیت مدنی