اقلیم کردستان عراق و گرایش قومی گریز از مرکز آن

کردستان عراق، منطقه ای کوهستانی با مساحتی حدود 74000 تکیلومتر مربع نزدیک به 6 میلیون نفر از جمعیت این کشور را در خود جای داده و شامل استان های دهوک ، اربیل ، سلمانیه ، کرکوک ، دیاله و نینوا است و در کل 17 درصد وسعت عراق می باشد . از این میان وسعت ناحیه کردستان 643/40 کیلومتر مربع و با جمعیتی نزدیک به 4 میلیون نفر به پای تختی اربیل (هولر) است که شامل سه فرمانداری دهوک ، اربیل و سلمانیه می شود . این بخش از عراق در شمال با نواحی کردنشین ترکیه در خاور نیز با نواحی کردنشین ایران، همسایه است که در مقایسه با دیگر نواحی کردنشین، موقعیتی کمابیش میانی و مرکزی داشته و در حکم حلقه ی پیوند میان کردستان ترکیه در شمال، کردستان ایران در خاور و کردستان سوریه در باختر است. کردستان عراق به واسطه ناهمگونی های زبانی، مذهبی (شافعی)، تاریخی و فرهنگی با اکثریت عرب کشور همواره یکی از نواحی دچار واگرایی بوده است. دخالت قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای در کارهای کردستان و نوع رویکرد حکومت های بغداد به این ناحیه که بیشتر با محرومیت و سرکوب همراه بوده در فزایندگی دامنه نیروهای واگرا، پی آمدهای جغرافیایی سیاسی عمیقی به دنبال داشته است.این پژوهش با روشی توصیفی – تحلیلی سعی در شناخت گرایش قومی گریز از مرکز اقلیم کردستان عراق دارد. نتایج تحقیق نشان می دهد منازعات خشونت آمیز بین کردها و اعراب یکی از ویژگیهای همیشگی نظام سیاسی عراق از ابتدای استقلال آن کشور به شمار رفته، به نحوی که کردها طی 8 دهه گذشته یا پیوسته در حال جنگ یا مشغول مذاکره برای خودمختاری با دولت مرکزی بوده اند که این امر نشانه مرکز گریزی اقلیم کردستان عراق می باشد.. به طور کلی سیاست ژنوساید فرهنگی و قومی عراق در کردستان این کشور باعث گرایشات گریز از مرکز و استقلال طلبانه کردها در قرن بیستم گردید