مبانی علمی استفاده از نور روز در فضاهای عبادی

قبل از معضل بحران انرژی بحث ها بر سر چگونگی استفاده از نور برای ایجاد زیبایی و درخشندگی بود. اما از این تاریخ به بعد حداکثر استفاده از نور روز و استفاده بهینه از نور مصنوعی مطرح شد. از سوی دیگر تجربه صدساله اخیر نشان داد که نیاز فیزیکی و روانی انسان به نور روز، بسیارعمیق تر و اساسی تر از تامین روشنایی با استفاده از نور برق است. لذا سالیان درازی است که مطالعات مربوط به نور روز و بهره گیری بهینه از آن منجربه شکل گیری انجمن های بین المللی در جهت انجام تحقیقات و تولید استانداردهای نورپردازی اعم از نور طبیعی و مصنوعی شده است. مقاله حاضر به بررسی و مقایسه روشهای مورد استفاده برای ارزیابی عملکرد روشنایی فضاها )ساخت ماکت، شبیه سازی کامپیوتری، ارزیابی پس از بهره برداری و محاسبات دستی( پرداخته است. سپس با معرفی انجمن ها و موسسات بین المللی روشنایی در جهان به شناخت دقیق تر استانداردهای فضای عبادی می پردازد. در ادامه ابزارهای اندازه گیری روشنایی و نکاتی در روشهای برداشت میدانی بیان می شود. بررسی تفاوت های استانداردهای نور روز درفضاهای عبادی ادیان مختلف و مقایسه کمیت و چگونگی روشنایی فضاهای آنها با یکدیگر و علتهای آن هدف اصلی این مقاله است. روش تحقیقکتابخانه ای و استفاده از سایتها و مقالات اینترنتی است. میزان روشنایی فضا و حداقل پراکندگی روشنایی فضاهای عبادی مورد مقایسه قرار گرفت و طبق شاخص شدت روشنایی طبیعی با توجه به نیازهای بصری انسان در فعالیت های مختلف ارزیابی شد. طبق شاخص روشنایی، فضاهایی با میانگین روشنایی 259 لوکس دارای روشنایی نسبتا کافی بوده و نیاز به روشنایی کمکی در برخی شرایط احساس می شود. البته این نتیجه صرفا به میزان کمیروشنایی از نظر دید بصری اشاره می کند در حالیکه جنبه های روانی روشنایی در فرد عبادت کننده و احساس های روحانی آن در این استاندارد منظور نشده است

Keywords:

نور روز , استانداردها , روشهای ارزیابی عملکرد روشنایی فضاها , دستگاه های سنجش نور , فضاهای عبادی