واکاوی مقاله «درباره شعر فارسی» به قلم رالف والدوامرسن (گزارشی ازدیدگاه امرسن درباره شعر فارسی)

در تاریخ مطالعات زبان و ادبیات فارسی در غرب، یکی از برجستهترین چهرههای ادبی آمریکا رالف والدو امرسن (۱۸۸۲- ۱۸۰۳) است که علاقه اش به شعر و اندیشهٔ شاعران ایرانی، موجب شد علاوه بر ارائهٔ ترجمه از اشعار شاعران ایرانی به زبان انگلیسی، تحت تأثیر شعر فارسی و به خصوص غزلیات حافظ، شعرهایی با گرایشهای شرقی بسراید. افزون بر آن، امرسن مقالهای با عنوان «دربارهٔ شعر فارسی» نوشته است که اطلاع از محتوای آن در روشن کردن ذهنیت او دربارهٔ شعر فارسی و چگونگی شکل گیری شناخت وی از شاعران ایرانی نقش مهمی دارد. این مقاله جایگاه شاعران ایرانی را در نگاه او نمایان کرده و برداشت امرسن را از شخصیت و اندیشه حافظ در مقام شاعری آزاد اندیش نشان میدهد. هدف این پژوهش واکاوی ذهنیت امرسن بر اساسی مقالهٔ «دربارهٔ شعر فارسی» است. ابتدا به بررسی منابع شناخت وی از ادب شرق و شعر فارسی میپردازیم، سپس مبانی درک او از افقهای معنایی اشعار عارفانهٔ شاعران ایرانی مطرح می شود و در پایان بررسی نگرش تحسین آمیز وی نسبت به شخصیت و اندیشهٔ حافظ ارائه می شود، از جمله آزاد اندیشی، اعتقاد به عشق استعلایی، استفاده از تخلص، ساختارهای دولایه ای شعر حافظ و مواردی از این دست قرار داده که هر یک در جای خود مورد بررسی قرار خواهند گرفت.این بررسی نشان می دهد که به دلیل تفاوت های زبانی و فرهنگی، گاهی خطاهایی در برداشت وی از شعر شاعران ایرانی به چشم می خورد، به همین دلیل موضوع بعدی مورد بحث در این چستار بررسی خطاهایی است که در ترجمه های امرسن از بعضی از این مفاهیم ایجاد شده است به احتمال زیاد این خطاها می توانند ناشی از مراجعه امرسن به ترجمه هایی باشد که از تنگنای چند زبان عبور کرده اند.

Keywords:

امرسن , شعر غنایی , مقاله درباره شعر فارسی , حافظ , ادبیات تطبیق