بررسی سازه ای تاقهای کلنبو آجری ایرانی با عرقچین دایره ای و قوس نیم دایره تحت باروزن

تاقهای کلنبو، بخشی از سازههای سنتی و معماری ایران هستند که در دورههای مختلف تاریخی اجرا شدهاند. ازانواع تاقهای بسته دورانی که یکی از عمدهترین پرکنندهها در معماری ایرانی به شمار میرود، کلنبو میباشد. تاق کلنبو ازنظر هندسی نیمکرهای است که قاعدهی دایرهای شکل آن روی چهار تاق مینشیند. در واقع گنبد کوچکی است که روی چهار دیوار یا چهار ستون در زمینهی مربع اجرا میشود. گاه کلنبوها را در زمینهی مستطیلی نزدیک به مربع که بتوان آن را به هشت ضلعی و بعد دایره تبدیل کرد نیز اجرا کردهاند. در زمینه رفتار سازهای تاق کلنبو تاکنون مطالعهای انجامنشده است. در این مقاله مقادیر تغییر مکان و تنش های ایجاد شده در تاق کلنبو با قوس نیم دایره در سه دهانهی (L) مختلف، با سه ضخامت پایهی (a) مختلف و سه ارتفاع پایهی مختلف (h) بدست آمدهاست. در مدلهای مورد بررسی مقدار متغیرt / 0t K= که برابر نسبت ضخامت رأس قوس ) 0t (، به ضخامت پایهی قوس ) 0t ( است، ثابت و برابر واحد و ارتفاع عرقچین در هر دهانه ثابت میباشد. برای شکل تویزه ها، قوس نیمدایره در نظرگرفته شدهاست. مدلسازی با آنالیز غیرخطی در نرمافزار المان محدود ANSYS انجام شده است.

Keywords:

تاق کلنبو , مصالح بنایی آجری , تاریخی , ایران , عرقچین دایره ای , قوس نیم دایره , روش المان محدود