اثر تنش شوری بر صفات مورفولوژیکی ریشه در 100 لاین پیشرفته گندم دوروم

بررسی اثر تنش های محیطی و نقش آن ها در پیش بینی و ارزیابی رشد و عملکرد محصولات زراعی بسیار ضروری است. گیاهان زراعی رشد یافته در خاک های شور از جمله گندم ممکن است به دلیل خواص اسمزی شوری با درجاتی از تنش کم آبی و در نتیجه با کاهش سرعت رشد مواجه شوند. به منظور بررسی تأثیر شوری بر رشد گندم دوروم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. عوامل مورد بررسی شامل 100 لاین پیشرفته گندم دوروم و رقم ماهوتی به عنوان شاهد، شوری آب آبیاری در سطوح شاهد و تنش 150 میلی مولار با استفاده از نمک NaCl بود. صفات طول، وزن تر، وزن خشک و سطح ریشه مورد اندازه گیری قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که سطوح تنش در تمامی صفات اختلاف معنی دار نشان داد. ارقام از لحاظ کلیه صفات اختلاف معنی دار داشتند ولی اثر متقابل در تنش در هیچکدام از صفات معنی دار نشد. مقایسه میانگین لاین ها از نظر صفات مورد بررسی نشان داد که در شرایط بدون تنش در اکثر صفات، لاین 92 بیشترین میانگین و لاین های 58، 97، 62، 14 کمترین میانگین را داشتند. گروه بندی لاین ها با استفاده از تجزیه خوشه ای براساس میانگین استاندارد شده صفات به روش وارد در دو سطح شاهد و تنش 150 میلی مولار Nacl به طور جداگانه انجام شد. به طوریکه کلیه لاین ها به ده گروه مجزا تقسیم شدند و برای هر گروه به طور مجزا میانگین صفات ( طول ریشه - وزن تر ریشه - وزن خشک ریشه ) محاسبه گردید. نتیجه گروه بندی از این قرار بود، در شرایط بدون تنش در اکثر صفات گروه 10 بیشترین میانگین و گروه 7 کمترین میانگین را دارا بودند. و در شرایط تنش گروه 9 بیشترین میانگین و گروه 10 کمترین میانیگن را دارا بودند.

Keywords:

تنش , شوری , گندم , ریشه