بررسی توانایی گیاه پالایی شش گونه درختی غیر مثمر در اطراف شهرک تخصصی روی زنجان

فعالیت های صنعت روی در زنجان به سبب واقع شدن معدن سرب و روی انگوران، یکی از بزرگ معدن های سرب و روی در ایران، پیشرفت و گسترش چشم گیری داشته است. فعالیت این صنایع سبب گسترش آلودگی فلز های سنگین در منابع طبیعی استان به ویژه خاک شده است. شهرک تخصصی روی زنجان در فاصله حدود 6 کیلومتری جنوب شهر زنجان و در حاشیه جاده زنجان- بیجار قرار دارد. هدف از کار حاضر معرفی گونه های مناسب برای روش گیاه پالایی به منظور کاهش آلودگی فلزهای سنگین در خاک اطراف این شهرک می باشد. گیاه پالایی به عنوان یک فناوری کم هزینه برای پالایش خاک های آلوده به فلزهای سنگین مورد استفاده قرار می گیرد. با این هدف تعداد شش گونه درختی زبان گنجشک، سپیدار، تبریزی، اقاقیا، رز و بید بر اساس فراوانی در منطقه برای نمونه برداری انتخاب شد. منطقه مورد مطالعه به 12 منطقه درچهار جهت اصلی در سه شعاع 0-1، 1-3، 3-5 کیلومتری اطراف شهرک صنعتی روی تقسیم شد. پس از عصاره گیری از نمونه ها به روش هضم سه اسید (اسید نیتریک، هیدروکلریک اسید، اسید سولفوریک)، مقدار فلزهای سنگین توسط دستگاه جذب اتمی ساخت شرکت GBC (AAS-GBC Avanta) اندازه گیری شد. تحلیل داده ها نشان می دهد که بیش ترین مقدار فلزهای سنگین در گونه های گیاهی داخل شهرک تخصصی وجود دارد. بهترین گونه برای جذب روی و کادمیوم، گونه سپیدار و برای جذب مس رز، بید وتبریزی است. اقاقیا، زبان گنجشک نیز برای جذب سرب مناسب می باشند.

Keywords:

آلودگی خاک , فلزات سنگین , شهرک تخصصی روی زنجان , گیاه پالایی , درختان غیر مثمر