شواهد اسلام در معماری شهر تهران در دوره قاجار

هر معماری و شهرسازی ایران در دوران طولانی تاریخ خود فراز و نشیب های بسیار داشته و در شکل گیری آن شرایطاقلیمی و میراث فرهنگی بیش از عوامل دیگر تاثیر گذارده است. در دوره قاجاریه شیوه جدیدی در معماری ایجاد شد ومعماران این زمان نیز دنباله رو معماران صفویه بودهاند، معماران ما در این زمان از هنر اروپایی تقلید می کردند، ارتباطبیشتر ایران با غرب، معماران ایرانی را به آن داشت تا عوامل مشخص معماری ایران را با توجه خاصی با عوامل معماریاروپائی درآمیزند و آثاری بوجود آورند. به ویژه در دوره امیرکبیر نخست وزیر اصلاح طلب دربار قاجار با نگرش های نورتحولاتی در در سیمای شهر تهران به وجود اورد که از جمله این تحولات می توان به سامان دهی میدان ارگ و احداثمیدان توپخانه و بناهای جدید اشاره کرد.معماری مدرن به راحتی در زوایای معماری کهن ایرانی رخنه کرد به طوری که در معماری بناهای دوران قاجار تاثیر اینسبک معماری به وضوح دیده می شود، اما به هر حال تاثیر معماری مدرن بر بناهای مذهبی، همچون سایر بناها نبود.برای مثال می توان از مسجد سپهسالار نام برد که هر چند ساخت آن به اواسط دوره قاجار و تاثیر معماری مدرن برمعماری آن روز ایران باز می گردد، اما بنای مسجد، در قالب یک مکان مذهبی، نمایانگر ارزش های معماری اسلامی وایرانی است. هر چند مسجد سپهسالار براساس طرح ها و نقشه های یکی از نخستین فارغ التحصیلان ایرانی در حوزهمعماری از اروپا ساخته شد اما در این بنا سبک اصفهانی با تزیینات اسلامی قابل مشاهده است.

Keywords:

معماری , قاجار , اسلام , تهران