بررسی یکنواختی رابطه بین توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران

رشد اقتصادی و افزایش سطح رفاه مردم، هدف نهایی کلیه نظام های اقتصادی محسوب می گردد. از اینرو اقتصاددانانهمواره تلاش نموده اند تا عوامل اثرگذار بر آن را تبیین و مدلسازی نموده و در قالب بسته های سیاستی ارائه کنند. یکیاز مهمترین عوامل مؤثر بر رشد، توسعه بازارهای مختلف نظام مالی است. در این مقاله تلاش شده است یکنواختی ارتباطبین توسعه بازارهای مختلف بخش مالی و رشد اقتصادی، برای اقتصاد ایران طی سالهای 1345 تا 1393 مورد ارزیابیقرار گیرد. بدین منظور ابتدا با استفاده از تحلیل مؤلفه های اصلی، برای هریک از بازارهای پولی و سرمایه، یک شاخصترکیبی از شاخص های پرکاربرد در آن بازار ایجادشده و از روش حداقل مربعات معمولی برای تخمین مدل استفاده شده است.نتایج حاصل از تخمین نشان می دهد که اثر توسعه هردوی بازارهای پولی و سرمایه بر رشد اقتصادی کشور مثبتبوده و در بلندمدت اثر بازار پولی بر رشد قویتر است. همچنین نتایج نشان میدهد که یک ارتباط غیر خطی U شکلبین توسعه بازار پولی و رشد تولید حقیقی اقتصاد وجود دارد. بدین معنی که در سطوح توسعه یافتگی پایین اقتصاد و نظاممالی، گسترش اعتبارات و فعالیت سیستم پولی نتوانسته رشد اقتصادی را به همراه داشته باشد حال آنکه رابطه ای مثبتو غیر خطی بین آنها در سطوح بالاتر رشد اقتصادی و توسعه مالی وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از وجود یک رابطهخطی یکنواخت با شیب ملایم بین توسعه بازار سرمایه و رشد اقتصادی است. یعنی گسترش و افزایش سیالیت بازارسرمایه در هر شرایطی از رشد اقتصادی بهعنوان یک عامل محرک برای آن عمل کرده و توسعه اقتصادی را به همراهداشته است.