بررسی و تحلیل زمان، جبر و مرگ در گرشاسب نامه اسدی طوسی

زمان از مفاهیمی است که از دیرگاه تاریخ، بحث و جدلهای بسیاری را در میان اندیشه ورزان پدیدآورده است. زمان نه تنها بیان کننده لحظه و یادآور حساب و کتاب است که از بعد فلسفی، زمان،چالشی است که انسان را مبتلا میکند، پدیده ا ی که از بدو تولد تا واپسین دم حیات، با او آغاز میکند و او را به اضمحلال میبرد. چون انسان اسیر در زمان است، پس، همه چیز از پیش تعیین ومقدر شده است. به همین جهت، هدف این مقاله، بررسی زمان، جبر و مرگ در گرشاسب نامه اسدیطوسی است. نگارنده برای تحلیل و توصیف مفاهیم ذکر شده، از روش تحلیلی - تاریخی و اسنادی و شیوه مطالعه کتابخانهای بهره برده و به این نتیجه دست یافته است که زمان، سرنوشت انسان را رقممیزند، بخت او را تعیین میکند و در نهایت او را میبلعد. این نگاه به زندگی و جهان که متاثر از اندیشههای زروانی است به همراه باورهای جبرگرایانه اسلامی در اثر حماسی گرشاسب نامه، مجالبروز و ظهور یافته است. منتهی از میان دو باور مطرح شده، با توجه به وفاداری مولف گرشاسب نامه به منابع اصلی در سرایش آن، به همراه این مسیله که منابع مورد نظر نیز به شدت متاثر از کتب واندیشههای دوره ساسانی هستند، زمان و باورهای جبری در این اثر، تحت تاثیر همان کانون ایرانی پیش از اسلام و زروانی است.

Keywords:

زمان , جبر , بخت , مرگ , گرشاسب نامه اسدی طوسی