بررسی و تحلیل تشبیهات و تمثیلات در معلقه امروالقیس

شعر عرب دوره جاهلی، به خصوص قصاید سبع یا عشر که به معلقات مشهورند، در مقایسه با شعر دورههای دیگر، دارای اهمیت ویژه ای است. زیرا اشعار باقی مانده از این دوره، پیشینه ای برای شعر دورههای بعد میباشد و شاید بتوان گفتشعر قدیم عرب، معیاری برای سنجش کاربرد واژگان و اصطلاحات در دوره های بعد بوده است. تشبیه و تمثیل در معلقات، بخشهای لاینفکی از قصاید است، که شاعر جاهلی به هنر نمایی پرداخته است و در قالب یک تشبیه کمانی و مفاهیمبسیاری را به مخاطب انتقال داده است. در این پژوهش که در آن به بررسی تشبیه و تمثیل در معلقه امروالقیس پرداختهشده است، کتاب شرح معلقات سبع الزوزنی، ابی عبدالله. 2009. به عنوان منبع اصلی قصیده، مورد استفاده قرار گرفتهوپژوهشگران ابیات را با همان ترتیبی که در کتاب آمده، موردمطالعه قرار داده اند. سپس ابیات دارای تشبیه را جدا کرده، ضمن آوردن بیت شاهد به بررسی و تحلیل تشبیه یا تمثیل پرداخته اند. نتایج این تحقیق نشان داد که تشبیهات و تمثیلات به کار رفته در این معلقه، دارای بار معنایی زیادی بوده و شاعر با استفاده از آنها توانسته، مفاهیم ذهن خود را به زیباییتمام به مخاطب انتقال دهد. همچنین شاعر با بهره گیری از طبیعت به خلق زیباترین تشبیهات و تمثیلات به منظور اثر گزاری بیشتر بر مخاطب پرداخته است. او مواد این تشبیهات را از طبیعت اطراف و زندگی بدوی خود گرفته است. شاعر در تشبیهات خود بیشتر از حیواناتی چون شتر، اسب، شترمرغ، آهو، گورخر و پرندگانی چون مکاکی بهره برده است. همچنیندر تشبیهات خود از نمادهای طبیت همچون شب و روز و دریا و کوه، بهره وافر برده است. بیشتر تشبیهات و تمثیلات امروالقیس حسی است و با تشبیهات خود به اشیا و عناصر بیجان طبیعت حرکت و جنبش بخشیدهاست

Keywords:

تشبیه , تمثیل , تحلیل , معلقه امروالقیس