روایت ابن خطیب ازخروج مزدک درنگی برنسخه خطی فسطاط العداله فی قواعد السلطنه

مورخان روایتهای متفاوت و گاه متناقضی از افکار و اندیشههای مزدک ارایه نمودهاند. از آنجمله، روایت ابنخطیب میباشد که در اواخر قرن هفتم (683 ه .ق) در آقسرای میزیست. وی با الهام از سیاستنامه خواجه نظامالملک کتابی تالیف و آنرا فسطاط العداله فی قواعد السلطنه نام نهاد. در باب ثالث همین کتاب شرح مفصلی از فراز و فرود مزدک بامددان و مناسبات او با قباد و انوشیروان و مناظره او با موبد پارس و سرانجام قتلعام مزدکیان و کودتای انوشیروان بر قباد به نگارش آمده است. یگانه نسخه این کتاب که تاکنون نیز منتشر نشده، در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری میشود. این نوشتار در سه بخش تنظیم شده است. در بخش نخست به پیشینه این روایتها در منابع قبلی میپردازد. در بخش دوم به کتابشناسی و پیشینه تحقیقات انجام گرفته بر این نسخه پرداخته شده در بخش سوم برای آشنایی با نثر نسخه بخشی از متن ذیل روایت ابنخطیب در مورد مزدک از باب ثالث همان کتاب خواهد آمد. روش نوشتار تاریخی از نوع نسخهشناسی است.

Keywords:

مزدک , فسطاط العداله , محمد بن محمود خطیب , قباد ساسانی , انوشیروان