تجزیه وتحلیل زمین آماری پارامترهای TDSوEc برای مشخص کردن کیفیت شوری آب زیر زمینی در دشت بیرجند

شوری آب ازجمله پارامترهای مهمی است که باید در بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی مدنظرقرار گیرد. از آنجایی که برآورد دقیق شوری آب های زیرزمینی نیازمند صرف زمان و هزینه زیاد است لذا از روش های زمین آماری جهت تخمین در مکان های نمونه برداری نشده میتوان بهره جست. و همچنین خطر شوری آب، به صورت Ec آب اندازه گیری میشود و ازآنجایی که TDS با Ec رابطه ی مستقیمی دارد برای بررسی شوری آب در این مقاله دو پارامتر TDS و Ec را مورد تجزیه وتحلیل زمین آماری قرار دادیم. که اطلاعات مربوط به TDS و Ec از 54 حلقه چاه آب در سال 1392 در محدوده دشت بیرجند به دست آمده اند. که ابتدا مقادیر خارج از ردیف داده ها را با استفاده از نمودار باکس پلات و نمودار Plot-Q-Q شناسایی کرده و با استفاده از روش دورفل داده های خارج از ردیف را کاهش دادیم که برای این کار کد روش دورفل را در محیط نرم افزار متلب نوشتیم و داده های خارج از ردیف را کاهش دادیم و در نهایت داده ها را نرمال کردیم که برای بررسی نرمال بودن از آزمون ناپارامتری کولوموگرف–اسمیرونف استفاده گردید و سپس تجزیهوتحلیل زمین آماری را بر روی داده های نرمال انجام دادیم که مطالعات واریوگرافی نشان داد مدل کروی بهترین مدل برازش داده شده میباشد که دامنه وابستگی مکانی برای هر دو متغیر تقریبا 15000 متر میباشد. که در نهایت نقشه های تخمین و خطای تخمین با استفاده از روش زمین آماری کریجینگ معمولی با مدل کروی در محیط نرم افزار +GS تهیه شدند. که ارزیابی نتایج با محاسبه مجذور میانگین مربعات خطا RMSE ومیانگین خطا MAE نشان دهندهدقت قابل قبول تخمین گر کریجینگ میباشد. که در نتیجه استفاده از این روش مشخص شد که در قسمت شمالی و جنوب غربی منطقه مورد مطالعه کیفیت آب مناسب نمیباشد و در این منطقه شوری زیاد است.

Keywords:

زمین آمار , دورفل , واریوگرافی , کریجینگ