بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و توسعه منطقه ای در شهرستان های استان آذربایجان شرقی

امروزه کاهش نابرابری در استفاده از منابع، امکانات و تسهیلات، یکی از مهمترین معیارهای اساسی توسعه پایدار در سطح مناطق کشور به شمار می رود. نابرابری در کشورهای جهان، در برخی از شاخص ها، روند روبه رشدی داشته است. این امر در کشورهای جهان سوم، ملموس تر می باشد و موجب رشد فزاینده کلان شهرها و عقب ماندگی تدریجی برخی از نواحی گردیده است. مسیله نابرابری و توسعه متعادل منطقه ای توجه زیادی را در میان برنامه ریزان، محققان و سیاست گذاران به خود جلب کرده است. مدت هاست که در برنامه ریزی منطقه ای ایران نظرها به موضوع چگونگی تقویت یکپارچگی ملی و بهبود کیفیت زندگی همراه با تعادل منطقه ای معطوف بوده است. رشد متعادل همه مناطق کشور، برای ثبات سیاسی، یکپارپگی ملی و حیات اقتصادی امری مهم به شمار می آید. نابرابری های منطقه ای یکی از مشکلات اصلی در کشور ایران است و استان های ایران از چنین نابرابری های رنج می برند. همسو با چنین نگرانی های تحقیقاتی، هدف این تحقیق بررسی در زمینه ارتباط کیفیت زندگی با توسعه منطقه ای در شهرستان های استان آذربایجان شرقی است. جامعه آماری تحقیق 20 شهرستان استان را شامل می شود که بر اساس 70 شاخص مستخرج از آمار نامه های سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان (1393) رتبه بندی شده اند. شاخص های مورد بررسی شامل شاخص های (ویژگی های کلی، امور تولیدی، زیربنایی و اجتماعی- فرهنگی) بوده و با استفاده از تکنیک Topsis درجه توسعه یافتگی نواحی محاسبه شده و سپس با استفاده از شاخص مرکزیت و پراکندگی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که رتبه و سطح شهرستان ها در شاخص های مختلف متفاوت اند به گونه ای که شهرستان تبریز دارای برخورداری بیشتری می باشد و از شهرستان های دیگر فاصله زیادی دارد که این مسیله بیانگر توسعه نامتعادل شهرستان ها در بخش ها و شاخص های مختلف است.

Keywords:

درجه توسعه یافتگی , نابرابری , شاخص , استان آذربایجان شرقی , Topsis