پی جویی توده های علفهای هرز خردل وحشی (.L arvensis Sinapis (و شلمی (.L rugosum Rapistrum ) مقاوم به علفکش تریبنورونمتیل در مزارع گندم استان گلستان و معرفی روشی نوین برای تشخیص جمعیتهای مقاوم در این گونه های هرز

تحقیق حاضر جهت تعیین درجه مقاومت و پیدا کردن روشی سریع و مقرون به صرفه جهت تشخیص مقاومت در دو علف هرز خردل وحشی 6.) L arvensis Sinapis (و شلمی (.L rugosum Rapistrum (مقاوم به علفکش تریبنورون متیل (گرانستار) از خانواده بازدارندههای آنزیم استو 7 هیدروکسی اسید سینتاز 8) AHAS (یا استولاکتات سنتاز (ALS (شکل گرفت. در ابتدا جمعآوری بذور مشکوک به مقاومت از مزارع گندم استان گلستان که به طور متوالی تحت سمپاشی با این سم قرار گرفتهاند و گزارشهایی مبنی بر بروز مقاومت وجود دارد، انجام گردید. همچنین بذور تودههای حساس نیز از مناطقی که سابقه سمپاشی نداشتند، جمعآوری شد. جهت غربال اولیه تودههای جمعآوری شده، گیاهچههای حاصل از آنها در مرحله 3 تا 4 برگی، مورد سمپاشی با دز توصیه شده علفکش قرار گرفتند. تودههایی که پس از گذشت چهار هفته زنده مانده و حداقل 80 درصد زیست توده خود را نسبت به شاهد سمپاشی نشده، حفظ کردند به عنوان توده مقاوم شناخته شدند. از بین روشهای موجود برای تعیین سطح مقاومت جمعیتهای مقاوم، روش سنجش پاسخ گیاه کامل به دزهای مختلف علف کش تریبنورون متیل و زیستسنجی گیاهچه در پتریدیش، مورد استفاده قرار گرفت. در این دو 9 روش دز و یا غلظتی از علفکش که باعث 50 درصد بازدارندگی میشود (GR50 (از منحنیهای رگرسیونی غیرخطی لگ لجستیک بهدست آمد. درجه مقاومت به دست آمده از آزمایش های گلخانهای برای تودههای مقاوم خردل وحشی بین 22/2 تا 77/16 و برای شلمی حدود 5/2 تا 59/6 بود . با وجودی که درجه مقاومت در روش زیستسنجی گیاهچه در پتریدیش کمی بالاتر و به ترتیب برای خردل وحشی و شلمی بین 30/2 تا 47/17 و 86/2 تا 56/9 بود اما، همبستگی بالایی بین درجات مقاومت به دست آمده از روش گلخانهای و آزمایشگاهی مشاهده شد (90/0 برای خردل وحشی و 83/0 برای شلمی). نتایج آزمون سریع هم راستای نتایج آزمایش های گلخانهای بود که نشان می دهد آزمون سریع میتواند به عنوان روشی سریع و ارزان برای تشخیص مقاومت به علفکش تریبنورون متیل در خردل وحشی و شلمی مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords:

آزمایشهای دز- پاسخ , تریبنورن متیل , زیستسنجی در پتریدیش , علفکش بازدارنده ALS