اثرات برداشت شن و ماسه بر ویژگی های ژیومورفیک رودخانه لاویج ؛ استان مازندران

برداشت رسوب از بستر رود برای استفاده در صنعت و ساختمان امری اجتناب ناپذیر است. اگر این برداشت ها غیر اصولی و بدون مهندسی صورت گیرد، نه تنها سبب بروز عوارض مورفولوژیکی در محل برداشت می شود، بلکه این اثرات تا کیلومترها در بالادست و پایین دست رود نیز رخ نشان می دهد. هدف از این تحقیق شناسایی اثرات ژیومورفیک برداشت شن و ماسه بر بستر رودخانه لاویج است. محدوده مورد مطالعه در استان مازندران قسمت انتهایی حوضه لاویج رود و در پارک جنگلی کشپل قرار دارد. برای انجام این کار محدوده مورد مطالعه به سه بخش محدوده برداشت شده (پایین دست)، محدوده در حال برداشت و محدوده دست نخورده (بالا دست) که به عنوان بازه مرجع در نظر گرفته شده، تقسیم گردیده است. برای محدوده در حال برداشت با تهیه دو نقشه برداشت زمینی در سال های 1387 و 1390 امکان مقایسه را فراهم آورده است. سپس در محیط GIS، رقومی ارتفاع تهیه گردید و برای محدوده برداشت شده (پایین دست) با نقشه برداری زمینی خصوصیات مورفومتری رود شامل شیب بستر، عرض و عمق کانال اندازه گیری و قدرت رود محاسبه گردید. با تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده، مهمترین اثرات برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه لاویج به صورت تغییرات در شیب، عرض، عمق، قدرت رود، الگوی رود، اندازه ذرات و پایین افتادن بستر رود بوده است. همچنین نتایج نشان می دهد که احداث ساختارهای مهندسی جهت کنترل تغییرات کانال رود فقط تعدیل های مورفولوژیکی رود را به تاخیر می اندازد.

اثرات برداشت شن و ماسه بر ویژگی های ژیومورفیک رودخانه لاویج ؛ استان مازندران Keywords:

مورفومتری کانال رود , برداشت رسوب , لاویج رود , استان مازندران