نقش جنسیت در قصاص نفس و عضو از نظر فقه اسلامی و حقوق کیفری ایران

مطابق نظریه فقهای شیعه و اهل سنت مرد و زن در مقابل یکدیگر قصاص می شوند، لیکن قصاص نفس مرد دربرابر نفس زن مشروط به پرداخت نصف دیه مرد است، اما در قصاص عضو، زن و مرد تا رسیدن دیه عضو به ثلثدیه کامل با یکدیگر برابرند و پس از آن قصاص عضو مرد در برابر عضو زن مشروط به پرداخت نصف دیه عضو مرداست. دیه نفس زن نیز نصف دیه نفس مرد است، لیکن مرد و زن در دیه عضو تا رسیدن آن به ثلث دیه کامل بایکدیگر مساویند و پس از آن دیه عضو زن به نصف دیه عضو مرد کاهش می یابد. در این بررسی معلوم می شود کهتفاوت بین زن و مرد در قصاص و دیه از احکام ثابت اسلام بوده، لذا قابل تغییر نیست؛ اگرچه حکومت اسلامی درمقابل زنان سرپرست خانوار مکلف به جبران خسارت می باشد. بدین جهت فلسفه این تفاوت را باید در کلیت نظامحقوقی اسلام جستجو نمود. مسلم است که این حکم تبعیض بین زن و مرد به لحاظ جنسیت و کم ارزش دانستنجان و حق حیات زن یا ترویج خشونت بر ضد وی نیست. در این پژوهش به مباحثی از قبیل: تبیین نظر مشهور فقها،فلسفه قصاص، بیان و نقد نظرات قایلین به تساوی بین زن و مرد در قصاص و دیه از نظر فقه اسلامی و حقوقکیفری ایران پرداخته شده است

Keywords:

جنسیت , قصاص , نفس , عضو , دیه , فقه , قانون