بررسی اثرات سمیت دوز های مختلف نانو ذرات اکسید روی بر تغییرات ساختار بافتی تخمدان و رحم، شاخص استرس اکسیداتیو، تغییرات وزنی و فاکتورهای عملکردی دستگاه تولید مثل در موش صحرایی نژاد ویستار

مقدمه: فلز روی عملکرد بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بسیاری را انجام می دهد اما با این وجود، مطالعات سم شناسی نشان می دهد که نانو ذرات اکسید روی اثرات مضری را بر سلامت انسان و گونه های زیست محیطی در غلظت های بالا ایجاد می کنند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی سمیت نانوذرات اکسیدروی بر دستگاه تولید مثلی موش صحرایی ماده می باشد. روش کار: 80 موش صحرایی ماده نژاد ویستار به وزن 220 - 180 گرم را به 8 گروه کنترل، شم درمان شده با نرمال سالین و 6 گروه دریافت کننده دوز های مختلف نانوذرات اکسید روی ) 4 ، 8 ، 25 ، 50 ،100 و 200 میلی گرم/کیلوگرم به ازای وزن بدن که دوبار در هفته و به مدت چهار هفته به صورت تزریق داخل صفاقی نانوذرات اکسید روی دریافت نمودند( تقسیم شدند. ابتدا و انتهای آزمایش موش ها وزن گیری شدند. پس از خونگیری میزان آنزیم های استروژن و پروژسترون تعیین شد و نمونه بافتتخمدان و رحم جهت بررسی های آسیب شناسی و اندازه گیری مالون دی آلدیید جمع آوری شد، در نهایت داده ها توسط آزمون آماری آنالیز واریانس یک طرفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: ارزیابی هیستوپاتولوژیک تخمدان، پر خونی، نفوذ سلول های التهابی، افزایشجسم زرد و فیبروز را نشان داد و در بافت رحم تخریب اپیتلیوم و هیپرپلازی غدد را در دوزهای 100 و 200 مشاهده کردیم. سطح هورمون های پروژسترون و استروژن کاهش معنی دار و وابسته به دوز را از دوز های mg/kg 4 و 8 به بعد نشان دادند ) p<0.05 (. در خصوص سطح مالون دی آلدهید بین گروه های mg/kg 25 ، 50 ، 100 و 200 تفاوت معنی داری مشاهده شد ) p<0.05 در دوز 4 میلی گرم/کیلوگرم افزایش وزن بدن را در مقایسه با گروه شاهد مشاهده کردیم، اما کاهشوزن با دوز مرتبط بود. همچنین اختلاف معنی داری بین گروه 200 میلی گرم/کیلوگرم در مقایسه با گروه شاهد وجود داشت ) p<0.05 (. نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده سمیت نانوذرات اکسید روی بر اندام های تولید مثلی در غلظت های بالا می باشد، بنابراین بررسی های بیشتر برای کاهش این اثرات ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

نانو ذره اکسید روی , تخمدان , تغییرات بافتی , موش صحرایی