گزارش وقوع هیستومونیازیس در یک گله بوقلمون بومی در حومه خرم آباد

مقدمه: بیماری هیستومونیازیس توسط تکیاخته هیستوموناس ملهآگریدیس ایجاد میشود. این بیماری بدلیل نقش کرم سکومی (هتراکیس گالیناروم) بویژه در شرایط پرورش بومی و نگهداری توام مرغ و بوقلمون امکان بروز می یابد. هیستومونیازیس در بسیاری از ماکیان، اغلب باعث درگیری کبد و سکوم میشود و هر چند ممکن است ضایعات ناشی از بیماری در بورس فابریسیوس، کلیه، طحال، پانکراس و دیگر بافتها دیده شود.روش کار: یک گله بوقلمون محلی ارجاع شده به کلینیک دامپزشکی با تلفات بالا به ویژه در جوجه ها تحت کالبدگشایی قرار گرفت. در کالبد گشایی، کبد متورم و روده ها به ویژه سکوم متورم با دیواره ضخیم و پرخون و دارای نقاط خونریزی بود. جهت انجام آزمایش هیستوپاتولوژی از کبد و سکوم نمونه گیری شد و در فرمالین بافر دار 10 درصد تثبیت و سپس به روش معمول هماتوکسیلین - ایوزین رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری مطالعه شد. نتایج آزمایش هیستوپاتولوژی بیانگر دژنرسانس و نکروز چندکانونی هپاتوسیت های کبد، نفوذ سلول های آماسی به ویژه ایوزینوفیل ها و تروفوزوآیت های انگل به صورت داخل سلولی و داخل پارانشیمی بود. هم چنین در مقاطع بافتی سکوم، نکروز و زخم شدن مخاط همراه با نفوذ شدید سلول های آماسی همراه با حضور تروفوزوآیت های انگل به صورت داخل سلولی و خارج سلولی مشاهده شد.بحث و نتیجه گیری: گزارشات اندکی از بیماری هیستومونیازیس در گله های بوقلمون بومی در ایران وجود دارد. همچنین موارد کمی از بروز این بیماری در ماکیان نیز گزارش شده است ولی ماکیان به علت مقاومت در مقابل بیماری، بیشتر نقش مخزن بیماری را دارند و در صورت آلودگی به کرم هتراکیس گالیناروم، انتقال بیماری به بوقلمونها نقش مهمی ایفا می کنند. با توجه به پرورش توام بوقلمون و مرغهای بومی در ایران یک مطالعه جامع یرای تعیین شیوع آن در کشور ضروری به نظر می رسد.

Keywords:

هیستومونیازیس , سکوم , کبد , بوقلمون بومی , هیستوپاتولوژی