ضرورت اندازه گیری جریان در انهار سنتی در مدیریت منابع آب رودخانه ها (مطالعه موردی: رودخانه زاینده رود)

از مهمترین برنامه های وزارت نیرو جهت ارتقا مصرف بهینه آب و بهبود بهره وری آن در سطح حوضه و شبکه های انتقال، تحویل حجمی آب به بهره بردارن می باشد که عموما این امر در سردهانه ها، محل آبگیری از رودخانه اصلی صورت میگیرد. انتخاب و طراحی سازه های اندازه گیری جریان برای انهار سنتی که عموما خاکی میباشند، با توجه به محل قرار گرفتن سازه در محل انشعاب صورت می پذیرد. به همین منظور لازم است که سازه های اندازه گیری از جنبه های مختلف که مهمترین آنها جنبه های فنی، اقتصادی، اجتماعی میباشد، مقایسه گردند. در این تحقیق به بررسی 126 دهانه آبگیر سنتی در رودخانه زایندهرود واقع در استان اصفهان پرداخته شده است. جهت مقایسه فنی سازه ها علاوه بر شرایط هیدرولیکی، از لحاظ شرایط اجرایی محلی و سهولت بهره برداری نیز مورد بررسی قرار گرفت. در مقایسه اقتصادی، هزینه های مربوط به سرمایه گذاری، نگهداری و بهره برداری ملاک عمل بوده و در مقایسه اجتماعی، نحوه بهره برداری و مشکلات اجتماعی و فرهنگی ناشی از اجرای پروژه، مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق سازه های مورد ارزیابی به چند سازه اصلی محدود شد. این گزینه ها بعد از مقایسه و ارزیابی، با اعمال بعضی مفروضات، الویت بندی گردیدند. نتایج حاکی از آن است که از بین گزینه های مطرح، سازه دریچه و اشل در الویت و سرریز لبه پهن در رده آخر قرار می گیرد.

Keywords:

انهار سنتی , سازه های اندازه گیری آب , تحویل حجمی , بهره برداری , شبکه های آبیاری