رسانه و آموزش شهروندی

واژه شهروند معادل واژه انگلیسی Citizen است که در آن واحد می تواند دارای دو مفهوم باشد. نخست مفهومی که دارای یک منشا تاریحی است، یعنی زمانی که انقلاب های سیاسی بورژوازی در قرن نوزدهم اتفاق افتاد و دولت های جدیدی به وجود آمدند که مدعی شدند مشروعیت خود را دیگر نه همچون دولت های گذشته از بالا) از کلیسا یا از اشرافیت( بلکه ازپایین یعنی از مردم یا ملت می گیرند. از این زمان شهروند به معنی واحد تشکیل دهنده مردم یا ملت است.دراین معنا شهروند یک مفهوم کاملا سیاسی و حقوقی است که در قوانین تمام دولت های ملی به آن اشاره شده است. این واحد اجتماعی بر اساس گروهی از قراردادهای اجتماعی یا همان قوانین گوناگونی که در حوزه های مختلف زندگی وجود دارد با دولت پیوند می خورد. مفهوم شهروند معنای دیگری نیز دارد که این معنا بیشتر در کشور ما )ایران( رایج است. در این معنا، به هر یک از ساکنان شهر می توان شهروند گفت زیرا در چارچوب حقوقی و سیاسی گروهی از وظایف و حقوق تعریف شده قرار می گیرند. به هر حال به همان سان که وجود تفکرات و الگوهای شهروندی در غرب به برابری و تساوی افراد نیانجامیده است، عدم الگوی نهادینه شده شهروندی در ایران و وجود حکومتهای استبدادی نیز مانع خصوصیاتی مانند تعاون، خودگردانی محلی، پذیرش مسیولیت، وطن پرستی و سایر ارزشهای اخلاقی هنجاری شده بودند که مجموعه آدمیت انسان مدنی را تشکیل می دهند. در ایران اولین آشنایی با حقوق شهروندی و ارزشهای آن با انقلاب مشروطیت آغاز شد و با وجود گذشت سالها ی طولانی و تجربه کردن انقلاب بزرگتر و تغییرات بسیار در اندیشه ها هنوز نمی توان گفت در زمینه ی حقوق و تکالیف شهروندی آگاهی عمومی و صحیحی وجود دارد. بنابراین تا زمانی که آگاهی وجود نداشته باشد شناخت و ظایف و امکان انجام تکالیف وجود نخواهد داشت )آشتیانی و همکاران، 1385 . )رسانه های جمعی در زمینه آموزش فرهنگ شهروندی نقش بسزایی دارند و به این طریق به تکامل فردی و اجتماعی افراد ودر نهایت تکامل و توسعه اجتماعی جامعه یاری می رسانند و جامعه را به سمت توسعه پیش می برند . برای تقویت روحیه شهروندی در ابتدا نیاز به فرهنگسازی درباره مبانی و الزامات زندگی شهروندی است . آموزش فرهنگ شهروندی، افراد جامعه را از حقوق و مسیولیت های مدنی شان آگاه خواهدکرد و این فرایند، هزینه های وارده بر جامعه را که ناشی از ناآگاهی نسبت حقوق و مسیولیت های اجتماعی است کاهش می دهد.