نگاهی به تراژدی خروج (قیام) تارابی در تاریخ جهانگشا

ماجرای خروج تارابی در تاریخ جهانگشا ازجمله وقایع مهم و تاثیرگذاری است که در عین ایجاز و بیان هنری، با قلم توانای جوینی به شکلی زنده و قابل لمس ترسیم شده است. شرایط مصیبت بار جامعه ی بحران زده ی ایران پس از مغول در این ماجرا در قالب قیامی نافرجام با پایانی فاجعه آمیز توصیف شده که به لحاظ موقعیت و برخی شباهتهای شخصیت تارابی با قهرمانان )ضد قهرمانان( آثار تراژیک، در بستر یک تراژدی قابل نقد وبررسی است؛ از این منظر در مقاله ی پیش رو تلاش شده به روش توصیفی- تحلیلی نشان داده شود چگونه درونمایه ی ماجرا و شخصیت تارابی در تطبیق با برخی ابعاد تراژدی، این ماجرا را واجد ویژگیهای این نوع خاص از ادبیات کرده است. از این زاویه به نظر میرسد نوعی حرکت جبری به سوی سرنوشتی شوم و اسارت در بند غرور و توهم خودبرتر بینی تارابی به عنوان شخصیت اصلی ماجرا در کنار موقعیت ناامیدکننده ی استیلای مطلق مغول بر ایران و عدم وجود کمترین امید به فرجام مطلوب یک قیام با همه ی شرایط ناپایدار و ضعف تشکیلاتی و لشکری، ازجمله مواردی است که میتواند این واقعه را به شکل و موقعیت یک تراژدی واقعی به مخاطبان معرفی کند.

Keywords:

تارابی , تاریخ جهانگشا , تراژدی , ادبیات تاریخی