اندیشه های وطن دوستی، صلح و جنگ در اشعار دو شاعر مقاومت نزار قبانی و قیصر امین پور

یکی از مهمترین تحولات ادبی در شعر معاصر در هر دو زبان فارسی و عربی، ادبیات مقاومت است. مقاومت، نوعی ادبیات متعهد و ملتزم است که از طرف مردم و پیشروان فکری جامعه در برابر آنچه حیات مادی و معنوی آنها را تهدید می کند، به وجود می آید و اصلی ترین مسایل در حوزه آن، دعوت به مبارزه، ترسیم چهره بیدادگری، ستایش آزادی و آزادگی، گشودن افقهای روشن پیروزی، انعکاس مظلومیت مردم، جان فشانی های مبارزان راه آزادی و بزرگداشت شهدای آن است. پژوهش حاضر به طور خاص به بررسی آن دسته از آثار دو شاعر معاصر و مسلمان، نزار قبانی و قیصر امین پور می پردازد که بیشتر معطوف به نقد یا رد دیدگاه های جنگ طلبانه و با نوعی مخالفت صریح یا ضمنی با پدیده جنگ سروده شده اند. براساس نتایج به دست آمده، می توان تحول تدریجی آشکاری را در دیدگاه این دو شاعر درباره مساله میهن دوستی و جنگ و صلح ملاحظه کرد. در ابتدا آثار هر دو شاعر، دارای گفتمانی امیدوارانه و انقلابی و جزمی و جنگ طلبانه بوده است، اما پس از گذشت سال ها و مشاهده ویرانی های میهن و وضعیت اسفناک جنگ زده ها و تبعات ویرانگر جنگ، بهویژه در شعر امین پور تردیدهایی مشاهده می شود که رفته رفته جنگ و نزاع را مقوله ای غیر متعارف دانسته، محتوای اشعارشان، به گفتمانی یاس آلود و شکاکانه و سپس انسان مدار، جنگ ستیزو صلح جویانه تحول می یابد.

Keywords:

شعر معاصر , ادبیات مقاومت , نزار قبانی , قیصر امین پور , وطن دوستی , جنگ و صلح طلبی