شناسایی و ارزیابی شاخص های تاب آوری در برابر زلزله و تبیین راهبرد های ارتقای آن نمونه موردی محله الهیه مشهد

جوامع انسانی به صورت مداوم در معرض خطر سوانح طبیعی قرار دارند. با گسترده تر شدن این جوامع، افزایش تراکم جمعیت در آن ها، و در صورت مغفول ماندن اقدامات مناسب در جهت پیشگیری از خسارات سوانح طبیعی ، افراد بیشتری تحت تاثیر خسارات سانحه قرار می گیرند. . با این که درک و پذیرش اهمیت ظرفیت پاسخ دهی به حوادث در حال افزایش است، سوانح و به طور ویژه مدیریت و کاهش ریسک همچنان چالش هایی جهانی هستند. ایران نیز به لحاظ شرایط جغرافیایی و زمین شناختی در زمره کشور هایی است که آسیب پذیری بسیار زیادی در برابر سوانح طبیعی دارد، به طوری که 70 درصد جمعیت کشور در مناطقی در معرض خطرات طبیعی سکونت دارند. مروری بر تحقیقات و پژوهش های موجود حاکی از این است که پژوهش در زمینه تاب آوری نسبت به سوانح طبیعی در مرحله نوباوگی خود قرار دارد؛ این نوباوگی در ایران نیز خود را نشان داده است به طوری که پژوهش ها و طرح های انجام شده نیز عمدتا یا بر روی ابعاد فیزیکی کالبدی و فنی است و یا بر روی عواقب و تاثیرات مختلف حاصل از وقوع سوانح و مدیریت آمرانه ی آن است. به سبب این خلا در ادبیات پژوهش و همچنین به دلیل خطر لرزه پذیری بالای ایران (و همچنین شهر مشهد)، این پژوهش بر تبیین، ارزیابی، و ارتقای تاب آوری شهری در برابر زلزله تمرکز نموده است. پژوهش حاضر برای شناسایی شاخص های تاب آوری در برابر زلزله و ارزیابی این شاخص ها، محله الهیه را (ناحیه 1 منطقه 12 مشهد) به عنوان نمونه موردی انتخاب کرده تا نهایتا راهبرد هایی برای افزایش تاب آوری این محله ارایه نماید.

Keywords:

تاب آوری شهری , سوانح طبیعی , زلزله , مدیریت سوانح و مخاطرات