تبیین شاخص های پایداری شهری در برابر تهدیدات ترکیبی با رویکرد تاب آوری

در سال های اخیر شاهد رشد و توسعه ی چشمگیر علوم و تکنولوژی در تمام عرصه ها و به طبع آن پیچیدگی روزافزون محیط پیرامون خود بوده ایم. در این میان علوم نظامی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و دچار تحولات شگرفی شده است. به نحوی که تهدیدات ترکیبی (هیبریدی) بعنوان مفهومی نوین در ادبیات نظامی مورد توجه اندیشمندان این حوزه واقع شده است. لذا شناخت این طیف از تهدیدات بعنوان یکی از مصادیق جنگ های آینده و تلاش برای ارایه ی راهکارهایی جهت مقابله با تهدیدات هیبریدی بویژه در حوزه شهری با توجه به آسیب پذیری بالای این نواحی امری حیاتی به نظر می رسد. از این رو هدف از این پژوهش تبیین شاخص هایی است که متضمن پایداری شهرها در مقابل تهدیدات ترکیبی باشند. در این تحقیق ابتدا بر مبنای مطالعات نظری و پیمایشی اقدام به استخراج و همچنین اولویت بندی مولفه های تهدیدات ترکیبی شده است. سپس با پذیرش رویکرد تاب آوری بعنوان مفهومی نوین و راهگشا در رسیدن به پایداری شهری، براساس مطالعات نظری و همچنین مصاحبه با جامعه ی خبرگان مجموعه ای از شاخص های پایداری شهری در برابر تهدیدات ترکیبی استخراج گردید و در ادامه با بهره مندی از روش ویکور و توزیع پرسشنامه شاخص ها با اولویت برتر تعیین گردید. همانطور که از نتایج این تحقیق برمی آید مواردی همچون؛ تمرکز بر نقاط قوت خودی و ضعف دشمن، عدم قطعیت و تاکید بر روش هایی با بهره مندی از جمعیت مردمی، از جمله بارزترین مولفه های تهدیدات ترکیبی بشمار می آیند. در مقابل شاخص های پایداری شهری در برابر تهدیدات هیبریدی در پنج حوزه ی؛ زیست محیطی، اقتصادی، سیاسی – نهادی، اجتماعی و کالبدی جای گرفته اند که در این میان حوزه ی کالبدی با ارایه شاخص هایی همچون؛ مازاد، قدرت، تنوع و سازگاری که تحت تاثیر تفکر تاب آوری می باشند و همچنین تاکید بر تدوین و رعایت استانداردهای ایمنی بالاترین اولویت ها را کسب کرده اند.

Keywords:

شاخص , پایداری شهری , تاب آوری , تهدیدات ترکیبی , جنگ