بررسی مفهوم خلاقیت و دلالت های تربیتی آن در اندیشه اسلامی

زمینه: تربیت پیچیده ترین حوزه فعالیت بشری است،که تحول و توفیق در آن دغدغه همیشگی تاریخ بشربوده و هست. برای موفقیت در این مسیر باید به بخشها و عوامل مختلف موثر در آن اهتمام داشته باشیم. خلاقیت، از ویژگیهای برجسته انسانی و در زمره مباحث محوری تعلیم و تربیت است.هدف: پژوهش حاضر قصد داشت تا با مراجعه به بخشی از منابع اندیشه اسلامی، به استنباط، توصیف و تبیین مفهوم خلاقیت و دلالتهای تربیتی آن بپردازد .روش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی(تفسیری) است. ابتدا نگاهی به معنا و مفهوم خلاقیت شده و سپس با توصیف و تحلیل آن در اندیشه اسلامی، استلزامات تربیتی آن استنباط و ارایه شده است.یافته ها: نتایج تحقیق از فضیلت، اهمیت و ضرورت توجه به خلاقیت را در زندگی و شبکه پرورش و آموزش حکایت دارد. انسان از خالق خود جدایی نداشته و هرکنش او به نوعی حرکت در تضعیف یا تقویت این اتصال است. خلاقیت، چه در ساحت اندیشه و چه در قلمر و عمل، امری وجودی است که انسان را در هر لحظه و به گونهای خاص، در پیوند طولی و عرضی با کل عناصر هستی نگه میدارد. انواع ابزار معرفتی که در این فرایند دخالت دارند، دارای تفاوتها و مراتبی هستند و دخالت هر شکل از منابع و ابزارهای شناختی اثر خاص خود را در تشکیل و تداوم خلاقیت بجا میگذارد. به علاوه، ظهور، اعتبار و اثرگذاری حقیقی خلاقیت منوط به آن است که هماهنگ با اصول و ارزشهای الهی حاکم برگیتی باشد. نتیجه گیری: اگر جایگاه خلاقیت را به خوبی دریابیم، می فهمیم که تبیین و تقویت حضور آن در صحنه تربیت مطلوب و زندگی معقول اجتناب ناپذیر است. روانشناسی، اندیشه اسلامی و هرحوزه علمی و معرفتی به اشکال مختلف بر این نیاز اصرار میورزند و اهمیت آن را در تعالی و شکوفایی مادی و معنوی انسان متذکر شده اند

Keywords:

خلاقیت , اسلام , هستی شناسی , معرفت شناسی , ارزش شناسی