بررسی آرایه تضاد و تناقض در غزل های نزاری قهستانی

اشعار نزاری از جنبه های گوناگون قابل بررسی است که هدف در این پژوهش، بررسی آرایه تضاد به عنوان یکی از ویژگی های سبکی شعر وی بر اساس روش تحلیل محتوای کیفی است. شاعر برای جلب توجه خواننده و اعجاب او، از شگردهای مختلفی برای ارایه صنعت تضاد بهره می گیرد و بدین سبب در شعر وی انواع مختلف تضاد مانند ناسازی هنری، طباق، طباق سلب، تضاد تشبیهی، تضاد وارونه، تضاد وجودی، تضاد مقطعی و پارادوکس دیده میشود. برخی از تضادهای به کار رفته در شعر او نو و حاصل تخیل خود شاعر است. همچنین به سبب گرایش های متفاوت عرفانی و اسماعیلی اش، تناقض فکری در شعر او وجود دارد. منشا و خاستگاه واژگان متضاد در شعر او بیشتر مربوط به مسایل عاشقانه و عارفانه است. هنگامی که شاعر به مسایل عرفانی همچون ترک تعلقات دنیوی، فنای فیاالله و عشق می پردازد و به جای تضاد، همانندی بین این امور متضاد دیده میشود؛ زیرا از جهت منشا صدور اضداد و حرکت همه اضداد به سوی حق، آنها با هم اتحاد دارند

Keywords:

نزاری , تضاد , تضاد تشبیهی , طباق سلب