خوانش فرمالیستی قصیده ای از خاقانی با مطلع :سریر فقر تو را سر نهد به تاج رضا

تبحر خاقانی در ترکیب سازی و استفاده خیره کننده و بدیع از ابزارهای زبانی و زیبایی آفرینی در بیشتر قصاید وی مشهود است. این گونه چیره دستی ها سبب انسجام قصاید شده و حمایت کامل فرم و ساختار از محتوا را در بر داشته است . از این نظر قصاید خاقانی بویژه قابلیت بررسی در نقد فرمالیستی را داراست. شاید بتوان دیریاب بودن برخی اشعار خاقانی را اینگونه توجیه نمود که همواره ، فخامت و استحکام ساختار و سختگی عناصربرای وی دارای اولویت فراوان بوده است. این مولفه از دیدگاه فرمالیست ها مهمترین وظیفه ی هنرمند است که آنچه را که باید بگوید چگونه بیان کند. بسیاری از صنایع در شعر خاقانی ، همانگونه که فرمالیستها باوردارند ، تنها جنبه تزیینی نداشته و به گونهای هدفمند گزینش شده است. این پژوهش با خوانش فرمالیستی قصیدهای از خاقانی و انطباق آن با مهمترین مولفه های نقد فرمالیستی ، وفور عناصر بدیعی در این قصیده را هدفمند و در هماهنگی کامل با موضوع محوری قصیده می داند.

Keywords:

فرمالیسم , خاقانی , برجسته سازی , قاعده افزایی , قاعده کاهی