بررسی شعر عاشورایی با تاکید بر بدیع در شعر وحشی بافقی و محتشم کاشانی

ادبیات آیینی و به ویژه شعر عاشورایی یکی از عرصه های مهم ادبیات فارسی است که از عصرصفویه به طور جدی مورد توجه شاعران قرار گرفته است. شاعران همانگونه که به مضمون آفرینی وبیان وقایع عاشورا توجه داشته اند، برای تاثیر بیشتر و ماندگاری هنر خود به آرایه های ادبی نیز پرداخته-اند. در این میان بدیع به عنوان بخشی از علوم بلاغی در جهت ایجاد موسیقی و آهنگ مورد توجهعموم و شاعران عاشورایی قرار گرفته است. در این جستار مرثیه های شاعران عصرصفوی ازجمله:وحشی بافقی، محتشم کاشانی از جهت کاربرد آرایه های بدیعی بررسی شده است. هدف این پژوهشآن بوده تا از این طریق کارکرد موسیقایی و بسامد هر یک از آرایه های مذکور بررسی شود. بدین منظوراشعار عاشورایی شاعران مذکور مطالعه و بررسی شده است. نتایج حاصله نشان میدهد که به ترتیب:محتشم کاشانی و وحشی بافقی، از آرایه های بدیع بیشتر استفاده کرده اند. محتشم کاشانی با تعداد ابیاتبیشتر، در زمینه بدیع در شعر عاشورایی در رتبه نخست قرار دارد. همچنین از میان آرایه ها بیشترینتوجه به جناس، واج آرایی و تناسب بوده است که بیانگر توجه شاعران به موسیقی درونی در کنارموسیقی بیرونی و کناری بوده است.

Keywords:

بدیع , ادبیات آیینی , شعرعاشورایی , وحشی بافقی , محتشم کاشانی