شکل گیری و تکامل نظام های بهره برداری آب در بخش کشاورزی در ایران
Publish place: National Conference on Water Resources Management Strategies and Environmental Challenges
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 623
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
WREC01_082
تاریخ نمایه سازی: 5 آبان 1397
Abstract:
کشور ایران در نظام بهره برداری از منابع آب و تشکل و مشارکت مصرف کنندگان آب کشاورزی، از پیشینه ای غنی برخوردار است. تشکل های مصرف کننده آب در قالب بنه ها، هراسه ها، خیش ها و ساختارهای مشابه آن فعالیت می کردند. صورت بندی و ویژگی های این نظام در قرون گذشته متاثر از زمین داری و ارتباط زارع و مالک و مناسبات بین آن ها بود و به همین دلیل از هخامنشیان تا حدود مشروطه تغییرات چندانی در این نظام دیده نمی شود. تشکل های سنتی مصرف کنندگان آب تا پایان عمر نظام ارباب رعیتی، هم چنان با نظم و اعمال ضوابط سنتی، مدیریت مصرف آب را عهده دار بوده و در اوایل دهه 1340 با برچیده شدن نظام ارباب رعیتی و برهم ریختن سازمان سنتی روستاها، تشکل های سنتی تامین و مصرف آب، به مرور جایگاه خود را از دست داده اند و فقط در معدودی از مناطق، آثاری از آنها باقی ماند. با اصلاحات ارضی مفاهیم جدیدی پا به عرصه کشاورزی ایران گذاشت. کشاورزان با تشکیل گروه های هم آب اقدام به تحویل آب می کردند. پس از انقلاب اسلامی، وضعیت آبیاری و اهمیت آب در کشاورزی به کلی دگرگون شد و مناصب مصدق، ناتور و میراب به وجود آمد. در این مقاله به بررسی شکل گیری و تکامل نظام های بهره برداری آب کشاورزی در ایران در دوره های مختلفی از تاریخ پرداخته می شود.
Keywords:
Authors
مهکامه سادات نایینی
کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
بیژن نظری
استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)
محمدرضا اکبری
دانشجوی دکتری ترویج کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
عبدالمجید لیاقت
استاد گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران